Diëtist speelt sleutelrol in opvolging IBD

Mensen met IBD hebben baat bij opvolging door een diëtist, binnen een breder multidisciplinair team, dat staat buiten kijf. Als diëtist volg je best de nodige bijscholing om die patiënten optimaal te kunnen begeleiden.

Aan het woord is Sien Hoekx, gespecialiseerd IBD-diëtiste in UZ Leuven. “De rol van een diëtist bij personen met IBD is heel breed”, stelt ze. “De populatie is erg gevarieerd, van mensen met ondervoeding tot overgewicht, allerlei klachten afhankelijk van het stadium van de ziekte,… Bovendien zal die nood aan specifieke begeleiding zeker nog toenemen, aangezien er de laatste jaren steeds meer onderzoek gebeurt over voeding en IBD.”

Aanpak volgens ziektestadium

Wat kan een diëtist concreet doen voor mensen met IBD? “Het stadium van de ziekte bepaalt in grote mate de aanpak. Voor patiënten in remissie ligt de focus op het streven naar een gezonde levensstijl. Nogal wat mensen met IBD zitten immers nog altijd met het idee dat ze zichzelf bepaalde restricties moeten opleggen, wat niet nodig is. Uiteraard pikken we in op specifieke klachten, denk bijvoorbeeld aan diarree, winderigheid of een opgeblazen gevoel.”

“Bij patiënten met actieve ziekte, moeten we ervoor zorgen dat de inname van voedingsstoffen op peil blijft. De eiwitbehoefte is dan groter, terwijl die mensen dan vaak minder eetlust hebben, een verminderde opname van voedingsstoffen hebben ten gevolge van bijvoorbeeld dunnedarmaantasting bij patiënten met de ziekte van Crohn. Indien nodig kunnen we extra voedingsondersteuning voorstellen als blijkt dat de gewone voeding per os onvoldoende is om aan de individuele voedingsbehoeften te voldoen. Ook symptomatisch kunnen we ingrijpen, door bijvoorbeeld diarree terug te dringen of het risico op obstructies te beperken.”

Durf bij te scholen

In UZ Leuven, waar Sien werkt, komen voornamelijk patiënten terecht met eerder complexe situaties, zoals therapierefractaire patiënten, patiënten met stenoserende of fistuliserende ziekte, al dan niet in preoperatieve setting. “Daarnaast zien we ook patiënten met algemene interesse in gezonde voeding, of patiënten met functionele klachten – zij kunnen daarvoor eveneens terecht in de eerste lijn.”

Sien Hoekx hamert op het belang van bijscholing voor diëtisten. “IBD komt in de opleiding maar heel beperkt aan bod. We merken dat onze studenten pas tijdens hun stage, in de praktijk, vaak het meeste leren. Mijn boodschap is dan ook: durf je bij te scholen. Ga naar infodagen, en neem indien mogelijk eens deel aan internationale congressen, zoals ECCO, het congres van de European Crohn’s and Colitis Organisation. Vanuit ons centrum organiseren wij ook jaarlijks een infoavond met praktijkgerichte en wetenschappelijke uiteenzettingen.”

Beperkte terugbetaling

Nog een knelpunt is de terugbetaling, stipt Sien aan. “De precieze modaliteiten hangen af van elk ziekenfonds, maar vaak blijft het bedrag heel beperkt. Dat ervaren wij uiteraard als een probleem, want de kostprijs voor de patiënten loopt snel op, zeker als de consultaties per tijdseenheid geregistreerd worden, zoals bij ons het geval is. Dat gegeven kan voor sommige patiënten zeker een drempel vormen.”

Daar komt nog bij dat er evenmin een vergoeding voorzien is voor bijvoeding. “Een pakketje van 4 flesjes kost al gauw gemiddeld 12 tot 14 euro. Sommige patiënten moeten er zo 2 tot 3 per dag drinken. Ook die kostprijs kan enorm oplopen. Heel jammer.”

Slotboodschap is alleszins dat mensen met IBD een belangrijke, groeiende groep vormen voor wie diëtisten dankzij hun expertise echt wel een verschil kunnen maken.

Voor de toekomst droomt Sien van een netwerk van collega’s die werken rond IBD, om ervaringen en kennis uit te wisselen en elkaar gemakkelijk te kunnen terugvinden.

Doe jij mee? Of heb je vragen? Neem dan gerust contact met haar op via sien.hoekx@uzleuven.be

C-ANPROM/BE/IBDD/0409 – September 2025

Het materiaal wordt gesponsord door Takeda, maar de inhoud valt onder de verantwoordelijkheid van de auteurs.