Lange tijd werden vezels enkel gezien als bondgenoten voor de darmtransit, maar nu blijken ze ook op ander vlakken gunstig te zijn dankzij hun invloed op het darmmicrobioom. En zelfs een invloed te hebben op de immuniteit.
Een halve eeuw geleden werd de ontdekking van voedingsvezels door Burkitt en Trowell al in verband gebracht met een mogelijk beschermend effect op allerlei chronische pathologieën. Maar vezels bleven lange tijd gereduceerd tot hun louter mechanische werking, namelijk de darmtransit bevorderen. De eerste voedingsaanbevelingen voor vezels waren bovendien gebaseerd op de hoeveelheid om een normale darmtransit te verzekeren …
Maar door de vele fantastische ontdekkingen over het darmmicrobioom hebben vezels – en zeker oplosbare vezels die dus dienen als ‘voedsel voor de darmen’ – aan belang gewonnen. Sindsdien worden ze in een ander daglicht gezien. Dat is ook het geval met deze ontdekkingen via onderzoeken op muizen door een team van het Luxembourg Institute of Health.
Lees ook: Nutrigraphics: Een evenwichtige darmtransit
Minder vitamine B geproduceerd bij een dieet zonder vezels
De onderzoekers bestudeerden de effecten van 5 verschillende diëten bij knaagdieren:
- 100% vezelarme voeding
- Standaard voeding voor knaagdieren
- Standaard voeding voor knaagdieren, verrijkt met graanvezels, luzernescheuten, gist en bieten
- Vezelarme voeding verrijkt met inuline
- Vezelarme voeding verrijkt met vezels van tarweappel, haver, erwten en psyllium
De onderzoekers stelden na het experiment van 40 dagen vast dat het volstrekt vezelarme dieet leidde tot een daling van de hoeveelheid vitamine B die het darmmicrobioom produceerde. Maar de vitamine B geproduceerd in de darmen heeft een impact op verschillende subgroepen van immuuncellen. Deze geringe aanwezigheid van vitamine B wordt bovendien in verband gebracht met een pro-inflammatoire darmomgeving.
Lees ook: Sport & immuniteit: de invloed van voeding
Vezels voor een evenwichtige immuniteit
De diëten met verschillende vezels, waaronder die met inuline (een prebiotische vezel die al uitvoerig bestudeerd is voor zijn effecten op het darmmicrobioom), herstellen daarentegen de productie van vitamine B en brengen het immuunsysteem opnieuw in evenwicht (met name door hun inwerking op de regulerende T-cellen).
Naast de afname van vitamine B zorgt het gebrek aan voedingsvezels ook voor een fel verminderde productie van vetzuren met korte keten, die ook heel wat gunstige effecten hebben en bijdragen tot de goede werking van het immuunsysteem. Bovendien worden er minder secundaire galzuren geproduceerd door het gebrek aan vezels.
De onderzoekers rapporteren ook dat niet alle vezels hetzelfde effect hebben op het herstel van de homeostase in het immuunsysteem. Ze bevelen daarom verder onderzoek naar de effecten van verschillende soorten vezels bij de mens aan. Misschien leidt dat wel tot de ontwikkeling van prebiotica die specifiek inwerken op het immuunsysteem.
Lees ook: Vezels zouden verouderende hersenen beschermen