Lignanen (fyto-oestrogenen die voornamelijk voorkomen in zaden en volle granen) worden in verband gebracht met een lager risico op diabetes type 2, volgens deze grootschalige studie bij meer dan 200.000 mensen die 30 jaar opgevolgd werden.
Wat hebben plantaardige producten zoals volle granen, zaden en bepaalde groenten en fruit gemeenschappelijk? Ze werden allemaal onder de loep genomen in talrijke studies, waaruit blijkt dat ze een gunstig effect hebben op de gezondheid, vooral op diabetes type 2. Ook qua voedingswaarde zitten ze op één lijn, want ze vormen allemaal een goede bron van lignanen. Deze verbindingen van de grote familie van polyfenolen hebben oestrogene eigenschappen. De 4 belangrijkste lignanen zijn secoisolariciresinol, matairesinol, pinoresinol en lariciresinol. De darmmicrobiota (de enige echte!) kan ze alle 4 omzetten in enterolignanen, waardoor het verbindingen worden met een prebiotische werking.
Enterolignanen werden eerder al in verband gebracht met gunstige effecten in cardiometabolisch opzicht, waaronder diabetes type 2 en overgewicht, weliswaar met wisselende resultaten en zonder bevestiging op grote schaal.
Lees ook: 3 porties volkoren granen tegen cognitieve achteruitgang
Het risico op diabetes type 2 hangt af van het type lignanen
Deze nieuwe prospectieve studie werd uitgevoerd op 3 Amerikaanse cohorten van 201.111 vrouwen en mannen van gemiddeld 45 jaar bij aanvang en zonder diabetes type 2. De gemiddelde lignaanconsumptie in de hoogste kwintielen van de 3 cohorten varieerde van 355 µg/dag tot 456 µg/dag.
Uit de resultaten, verschenen in het tijdschrift JAMA Network Open, blijkt dat een grotere consumptie van alle lignanen samen omgekeerd verband houdt met het risico op de ontwikkeling van diabetes type 2 gedurende de opvolgingsperiode van 30 jaar, behalve voor lariciresinol. De vermindering van het relatieve risico tussen de hoogste en laagste kwintielen is 13 % voor alle lignanen samen, en tot 28 % voor secoisolariciresinol.
Voor deze laagste blijkt een omgekeerd verband voor diabetes type 2 bij de mensen met obesitas (25 % minder risico) en overgewicht (18 % minder risico).
Lees ook: Van maïs tot cornflakes gaan er polyfenolen verloren
Lijnzaad, volle granen en koffie
Deze studie toont dus dat de consumptie van lignanen – vooral secoisolariciresinol – verband houdt met een risico op diabetes type 2, vooral bij mensen met obesitas. Bovendien zou dit omgekeerde verband meer uitgesproken zijn bij vrouwen tijdens de premenopauze. De lignaanconsumptie werd ook in verband gebracht met een lagere hoeveelheid geglyceerd hemoglobine.
Het mechanisme achter dit mogelijk beschermde effect werd uiteraard niet in deze studie achterhaald. Het zou iets te maken kunnen hebben met effecten op de insulinegevoeligheid, ontstekingsremmende effecten of licht antioestrogene effecten bij vrouwen in de premenopauze.
Hoe dan ook levert deze studie extra argumenten vóór een sterk plantaardige voeding, met de nadruk op bronnen van lignanen zoals lijnzaad, sesamzaad, volle granen (vooral rogge), kikkererwten en koffie.
Lees ook : Welke rol spelen zuivelproducten bij de inname van nutriënten?