Koolhydraatarm eten kan voordelen hebben, althans op korte termijn. Dat is duidelijk uit eerdere onderzoeken. Zo geldt ook voor vetarme voedingspatronen. Wat is nu het meest voordelige voedingspatroon op lange termijn wat betreft de mortaliteit: koolhydraatarm of vetarm?
IN HET KORT
- Op lange termijn “algemeen” en “ongezond” koolhydraatarm eten op werd geassocieerd met een hogere mortaliteit.
- Op lange termijn “gezond” vetarm eten werd geassocieerd met een lagere mortaliteit.
- Het causale verband kon met dit onderzoek niet worden bepaald, andere factoren spelen vermoedelijk een rol.
Dit onderzoek richtte zich tot de associaties op lange termijn tussen koolhydraatarme of vetarme voedingspatronen en mortaliteit bij personen van middelbare leeftijd en ouderen. In totaal telt het onderzoek meer dan 371.000 personen tussen 50 en 71 jaar uit de Verenigde Staten. Ze werden met behulp van 6 dieetscores (algemeen, “gezond” en “ongezond” koolhydraatarm of vetarm) onderverdeeld in functie van hun voedingsinname. Deze score werd bepaald in functie van hun inname koolhydraten, vetten en eiwitten. De voedingsinname, de frequentie en de portiegrootte werden bepaald op basis van meerdere vragenlijsten.
Hogere mortaliteit met koolhydraatarme voeding
Binnen de onderzoeksperiode (+/- 23,5 jaar) werden 165.698 sterfgevallen geregistreerd. De resultaten van het onderzoek tonen:
- Een statistisch significant hoger risico op mortaliteit voor personen met de hoogste score algemeen en “ongezond” koolhydraatarme voeding. Dit voor de algemene mortaliteit, alsook voor de mortaliteit door cardiovasculaire ziekten of kanker.
- Daarentegen werd een “gezond” vetarm voedingspatroon geassocieerd met een lagere statistisch significante mortaliteit.
- 18% lagere algemene mortaliteit
- 16% lagere cardiovasculaire mortaliteit
- 18% lagere kankermortaliteit
Er werd een geringe daling van het mortaliteitsrisico waargenomen bij personen met een algemeen vetarm en een “ongezond” vetarm voedingspatroon, alsook deze met een “gezonder” koolhydraatarm voedingspatroon.
Resultaten afhankelijk van de energiebron
De onderzoekers onderlijnen het belang van een gezond vetarm voedingspatroon met minder verzadigde vetzuren, ter preventie van mortaliteit gezien de associatie in dit onderzoek. Een gezond vetarm voedingspatroon (gekarakteriseerd door een hogere inname plantaardige eiwitten en koolhydraten van hogere kwaliteit) werd namelijk geassocieerd met een significant lagere mortaliteit.
Noteer dat het hier niet om een causaal verband gaat. Ook andere factoren kunnen namelijk een rol kunnen spelen. In de groep personen met een ongezond koolhydraatarm dieet werden bijvoorbeeld meer rokers geregistreerd, alsook minder fysiek activiteit en een hogere alcohol- en calorie-inname.
Daarnaast speelt de energiebron een bepalende factor, zo blijkt uit dit onderzoek. De isocalorische vervanging van 3% van de energie van verzadigde vetzuren door andere nutriënten werd geassocieerd met significant lagere totale en oorzaak-specifieke mortaliteit. De mortaliteit daalde ook op significante wijze wanneer koolhydraten van lagere kwaliteit werden vervangen door plantaardige eiwitten en onverzadigde vetzuren.
Referentie
Zhao Y. et al, J. Intern Med 2023;00:1-13.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/joim.13639