Bètacaroteen, een antioxidant met een mogelijk beschermend effect, wordt in zijn synthetische vorm ook in verband gebracht met een verhoogd risico op longkanker. Daarom legt de EFSA een maximale hoeveelheid van de stof vast.
Bètacaroteen blaast warm en koud tegelijk. Enerzijds worden hoge serumgehaltes bètacaroteen, doorgaans te vinden bij mensen die veel groenten en fruit eten, in verband gebracht met een lagere prevalentie van verschillende kankersoorten, waaronder longkanker. Anderzijds suggereren sommige onderzoeken waarbij zware rokers (meer dan een pakje per dag) synthetisch bètacaroteen toegediend kregen het tegenovergestelde effect, namelijk een verhoogd risico op longkanker.
(Synthetische) bètacaroteen komt niet alleen voor in planten, maar is ook een bestanddeel van veel voedingssupplementen en zit als additief in voedingsmiddelen (E 160a). De Europese Commissie heeft de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) gevraagd om de kwestie te bestuderen en de hoogst toegestane grenswaarde voor de blootstelling aan de stof door voedingssupplementen en additieven te bepalen.
Een meta-analyse uit 2010 wees op een verhoogd risico op longkanker bij personen die een supplement van 20 mg of meer bètacaroteen per dag gebruikten, net als bij rokers en aan asbest blootgestelde arbeiders die bètacaroteensupplementen namen. Aangezien de epidemiologische gegevens geen verhoogde incidentie van longkanker aantoonden bij zware rokers die tussen 5 en 15 mg per dag innamen.
De EFSA besluit dat een blootstelling van minder dan 15 mg bètacaroteen per dag door middel van voedingssupplementen en additieven niet schadelijk is voor de gezondheid, ook niet voor zware rokers.
EFSA Journal, 2012; 10(12): 2953 [7 pp.].