Een Frans-Zweeds team heeft recent een mechanisme aan het licht gebracht dat ervoor zorgt dat de darmflora in de dikke darm glucose produceert tussen de maaltijden door. Dit onderzoek helpt ons meer inzicht te krijgen in de rol van de darmflora in het handhaven van de bloedsuikerspiegel. De resultaten maken nieuwe voedingsaanbevelingen mogelijk om ons te beschermen tegen diabetes en obesitas.
Het beschermende effect van fermenteerbare vezels is experimenteel goed bekend: dieren die een vezelrijke voeding krijgen, worden minder snel dik en hebben minder kans om diabetes te ontwikkelen dan dieren die geen vezels consumeren. Het team onder leiding van Gilles Mithieux, CNRS-onderzoeker in Lyon, vroeg zich af of dit mechanisme gekoppeld was aan het vermogen van de darmflora om ‘s nachts en tussen de maaltijden door glucose te produceren.
Deze glucose, die gesynthetiseerd wordt uit korteketenvetzuren die ontstaan bij de fermentatie van vezels, wordt herkend door de zenuwen in de wand van de poortader, die op hun beurt een zenuwsignaal naar de hersenen sturen. Daarop zetten de hersenen een hele reeks beschermende effecten in werking tegen diabetes en obesitas: het hongergevoel vermindert, het energieverbruik in rust stijgt, en ten slotte produceert de lever minder glucose.
De onderzoekers gaven ratten en muizen daarom voeding verrijkt met fermenteerbare vezels, propionaat of butyraat. Ze observeerden een sterke opwekking van de gen- en de enzymexpressie bij de synthese van glucose in het darmkanaal. Het darmkanaal van deze dieren verhoogde de productie van glucose en gebruikte daarbij het propionaat als precursor.
Muizen die voeding kregen rijk aan vetten en suikers, maar aangevuld met vezels, kwamen minder aan dan de controledieren. Ze werden ook beschermd tegen de ontwikkeling van diabetes dankzij een sterk verhoogde gevoeligheid voor insuline.
De onderzoekers hebben het experiment herhaald met muizen waarvan het vermogen van de darmen om glucose te produceren door middel van genetische manipulatie uitgeschakeld was. In dit experiment werd geen enkel beschermend effect geobserveerd. Het onderzoek bracht niet alleen dit nooit eerder gepubliceerde mechanisme aan het licht, maar bewees ook het belang van de darmen in de regeling van de bloedsuikerspiegel van het lichaam.
De Vadder F. et al., Cell, 9/1/2014.