Het Global Burden of Disease-project van het Institute for Health Metrics and Evaluation heeft zijn recentste gegevens voor 2016 vrijgegeven. Het onderzoek identificeert de grootste bedreigingen voor de gezonde levensjaren. Een analyse van de risicofactoren voor België.
Dit titanenproject onder leiding van de Universiteit van Washington vormt de grootste databank ter wereld met epidemiologische gegevens over de relaties tussen voeding, mortaliteit en morbiditeit. Het project monitort al bijna dertig jaar wereldwijd niet minder dan 330 ziekten.
Het respectieve belang van de verschillende factoren wordt geëvalueerd aan de hand van zogenaamde DALY’s (Disability-Adjusted Life Years): het aantal levensjaren gecorrigeerd voor ziekte en vroegtijdige sterfte.
Voeding en overgewicht wegen zwaarder door op de gezondheid dan roken
Voor België staan, voor alle leeftijden en beide geslachten samen, voedingsfactoren op de derde plaats in deze sombere lijst, na roken (nr. 1) en hoge bloeddruk (nr. 2). Daarna komen alcohol en drugs, gevolgd door een hoge body mass index (nr. 5). Samen zijn de voedings- en overgewichtfactoren verantwoordelijk voor aanzienlijk meer verloren DALY’s dan roken en vormen ze de belangrijkste oorzaak van verloren gezonde levensjaren.
Andere oorzaken van het verlies van DALY’s houden verband met de levensstijl en de eetgewoonten: hoge glucosewaarden in nuchtere toestand (nr. 6) en een hoge totale cholesterol (nr. 8). Ook luchtvervuiling (nr. 9) staat in de top 10.
Hoge bloeddruk bij vrouwen
Als we een onderscheid maken tussen beide geslachten, bestaat de top 3 bij vrouwen, voor alle leeftijden samen, respectievelijk uit hoge bloeddruk, roken en voedingsrisicofactoren.
De rangschikking verschilt ook sterk afhankelijk van de leeftijdsgroep. In de leeftijdsgroep van de 5- tot 14-jarigen staan voedingsdeficiënties bijvoorbeeld bovenaan, gevolgd door een hoge BMI en vervolgens alcohol en drugs. Die laatste staan dan weer op kop in de leeftijdsgroep van de 15- tot 49-jarigen, gevolgd door roken. Bij 70-plussers staan de voedingsrisico’s (nr. 3) bijna op dezelfde hoogte als roken (nr. 3), gevolgd door een hoge BMI.