Na de ‘babyblues’ de ‘dieetblues’? Dat zouden we kunnen concluderen uit de resultaten van een onderzoek naar de psychologische impact van een significant gewichtsverlies bij obesitaspatiënten. Afvallen vraagt heel wat mentale inspanning, wat een weerslag kan hebben op de psyche. Begeleiding is dus noodzakelijk.
Aan deze prospectieve studie onder Britten van 50 jaar of ouder namen proefpersonen deel met overgewicht of obesitas. De onderzoekers van het University College London gingen na of een significant gewichtsverlies het humeur positief kon beïnvloeden. Dit fenomeen was namelijk waargenomen in eerdere klinische studies, zonder dat evenwel een causaal verband kon worden vastgesteld. Doorgaans verbetert de stemming als men gewicht begint te verliezen, maar wordt het effect minder naarmate het afslankproces doorgaat.
Aan het onderzoek namen 1979 proefpersonen deel. Bij geen van hen waren ooit depressies of angsten vastgesteld. 278 van hen (14%) verloren meer dan 5% van hun oorspronkelijke gewicht na 4 jaar follow-up, met een gemiddeld gewichtsverlies van 6,8 kg per persoon. Logischerwijs ging het gewichtsverlies bij deze proefpersonen gepaard met een verbetering van verschillende biologische parameters, maar anderzijds steeg het risico op een depressie aanzienlijk (met 52%) …
De auteurs benadrukken dat gewichtsverlies niet rechtstreeks en noodzakelijkerwijs leidt tot een depressie. Toch is het mogelijk dat beide fenomenen een gemeenschappelijke oorzaak hebben. Anderzijds suggereert de studie wel dat gewichtsverlies geen verbetering zal brengen bij een toestand van depressie, en dat afvallen evenmin de levenskwaliteit als bij toverslag zal verbeteren.
De studie roept ook vragen op over de psychologische impact van gewichtsverlies bij mensen met obesitas. Veel hangt af van de manier waarop men afvalt. Een streng dieet kan een zware invloed hebben op de sociale relaties, om nog maar te zwijgen over de inspanningen die nodig zijn om het streefgewicht na het afvallen in stand te houden. De studie levert ons gegevens op over de emotionele gevolgen van gewichtsverlies, waarmee we in de praktijk dus best rekening houden.
Jackson S.E. et al., PLoS ONE, 6/8/2014, 9(8): e104552.