Over het algemeen eten we nog steeds meer zout dan aanbevolen. Het nut van de opgelegde limieten wordt echter steeds vaker en luider in twijfel getrokken. Wij maken de balans op, op basis van een meta-analyse.
Moeten we nu wel of niet minder zout eten? Ja, als we vaststellen dat we ongeveer 10 g per dag eten, en de aanbevolen limiet op dit moment 5 g per dag bedraagt. Nogmaals ja, op basis van alles wat we weten over het verband tussen zoutconsumptie en de perifere bloeddruk.
Maar het is de centrale bloeddruk, niet de perifere, die het sterkst verband houdt met het risico op cardiovasculaire aandoeningen. De centrale bloeddruk is een rechtstreekse afspiegeling van de belasting van de organen, en uit studies die het effect van minder zoute voeding op die centrale bloeddruk onderzochten, kwamen over het algemeen slechts gemengde en statistisch weinig relevante resultaten naar voren. Voldoende stof dus om te gaan twijfelen aan de huidige limieten voor zoutconsumptie.
Meer leesvoer: Kaas, een bron van antioxidanten die de bloeddruk verlagen
Het verschil tussen meer en minder zout
Een team onderzoekers van de universiteit van Napels (Italië) wilde duidelijkheid scheppen met een systematische studie en meta-analyse. Ze baseerden zich hiervoor op onderzoeken waarbij de centrale bloeddruk geëvalueerd werd na twee periodes met verschillende zoutconsumptie.
Uit systematisch onderzoek kwamen 131 artikels naar voren, met 14 studies die aan hun criteria konden voldoen. Het team kon aan de slag met gegevens voor 17 cohorten, 457 deelnemers en 6 landen, waarbij de interventies 1 tot 13 weken duurden. Uit een evaluatie van het risico op afwijkingen bleek dat er op 4 onderzoeken na een laag risico was.
De eerste resultaten van de analyse: de augmentatie-index, die afhangt van de arteriële stijfheid, systemische vaatweerstand en de hartfrequentie, is des te lager wanneer er via de urine weinig zout wordt afgevoerd, wat op zich weer wijst op minder consumptie van zout.
Meer leesvoer: Hypertensie: voeding even doeltreffend als geneesmiddelen
Gunstige effecten, onafhankelijk van geslacht en gewicht
Ook andere resultaten zijn gelijkaardig, wat nogmaals bevestigt dat minder zout eten effectief leidt tot een lager cardiovasculair risico. Dit is te zien in de centrale systolische bloeddruk en centrale bloeddruk, gemeten op basis van de polsgolfsnelheid in de halsslagader.
De auteurs benadrukken bovendien dat de effecten van een lagere zoutconsumptie:
- sterker zijn op langere termijn,
- sterker zijn in cohorten met een relatief kleine vermindering van de hoeveelheid zout, maar wel voor een langere periode,
- niet alleen te zien zijn bij wie een hoge bloeddruk heeft, maar ook bij prehypertensie,
- sterker zijn bij oudere patiënten, dan bij jongere,
- niet verschillen op basis van geslacht, BMI of hartritme.
Kort gezegd bevestigen deze resultaten dat het wel degelijk nuttig is om minder zout te eten, al was het maar een beetje, maar wel op lange termijn, bijvoorbeeld met het DASH-dieet. Dit is dan ook een van de 5 pijlers om beter te eten.
Meer leesvoer: Varkensvlees kan in DASH-dieet