Het Internationaal Instituut voor Kankeronderzoek (IARC) in Lyon publiceerde onlangs een monografie over ‘Rood vlees en verwerkt vlees’. De analyse van het instituut beoordeelt de consumptie van verwerkt vlees als ‘kankerverwekkend voor de mens’ en die van rood vlees als ‘waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens’.
Voor deze editie gewijd aan rood vlees en verwerkt vlees onderzocht een werkgroep van 22 experten uit tien verschillende landen meer dan 800 studies over het krijgen van kanker. ‘Rood vlees’ omvat vlees van rund, kalf, varken, lam, schaap, paard en geit. ‘Verwerkt vlees’ omvat charcuterie (worst, paté, gekookte ham …) en vlees dat wordt geconserveerd door inzouten, rijpen, fermenteren of roken.
Sommige studies wegen zwaarder door
Er werd gefocust op prospectieve cohortstudies bij de algemene bevolking en vervolgens op casecontrolstudies van degelijke kwaliteit. De studies analyseerden verwerkt vlees en rood vlees afzonderlijk, gebruikten vragenlijsten die waren gevalideerd op een uitgebreid staal, en waren gecorrigeerd voor de belangrijkste potentiële biases bij elk betrokken type kanker. Verschillende plausibele mechanismen kwamen aan bod, zoals genotoxiciteit door de vorming van N-nitrosocomponenten of heterocyclische aromatische amines tijdens de verhitting, oxidatieve stress door te veel heemijzer en de vorming van vetoxidatieproducten in de darmen.
Niveau van consumptie en risico’s
In de meeste landen waarvoor gegevens beschikbaar waren, bedraagt de gemiddelde geconsumeerde hoeveelheid bij eters van rood of verwerkt vlees 50 tot 100 g per dag. Een hoge consumptie bedraagt meer dan 200 g per dag.
De meeste studies gaan over dikkedarmkanker, waarbij de consumptie van rood vlees (7 cohortstudies) of verwerkt vlees (12 cohortstudies) geassocieerd is met een verhoogd risico op kanker. Aan de hand van een meta-analyse van dikkedarmkanker uit tien cohortstudies kon een statistisch significante dosis-effectrelatie worden berekend, met:
- een stijging van het risico met 17% per 100 g geconsumeerd rood vlees per dag,
- een stijging van het risico met 18% per 50 g geconsumeerd verwerkt vlees per dag.
Ook een stijging van het risico op maagkanker is geassocieerd met de consumptie van verwerkt vlees. Een stijging van het risico op pancreaskanker en prostaatkanker in een gevorderd stadium is dan weer geassocieerd met de consumptie van rood vlees.
Bekijk hier de monografie over rood vlees en verwerkt vlees (in het Engels):
Deze resultaten liggen in dezelfde lijn als die van andere beschikbare internationale collectieve expertiserapporten, waarvan het meest recente is opgesteld door het World Cancer Research Fund (WCRF) en het American Institute for Cancer Research (AICR).