Volgens een studie die werd voorgesteld op het jaarlijkse congres van de European Society of Cardiology, is koken op steenkool, hout of houtskool op lange termijn geassocieerd met een verhoogd risico op cardiovasculaire sterfte. De aanbeveling luidt dan ook om zoveel mogelijk voor gas of elektriciteit te kiezen.
Het barbecueseizoen is nog niet helemaal voorbij, maar de conclusies van deze studie door de Universiteit van Oxford pleiten beslist niet in het voordeel van deze bereidingswijze voor onze gezondheid. De impact van vaste brandstoffen (hout, steenkool, houtskool) op het risico op kanker was al bekend; ze kunnen leiden tot vroegtijdige sterfte door hart- en vaatziekten.
Koken op steenkool: in China nog steeds gebruikelijk
De studie had betrekking op 341.730 volwassenen van 30 tot 79 jaar (zonder cardiovasculaire voorgeschiedenis) afkomstig uit tien regio’s in China tussen 2004 en 2008. De deelnemers kregen vragen over de frequentie van hun kookmethode en de belangrijkste brandstof die ze daarbij gebruikten in hun drie meest recente huizen. Vervolgens schatten de onderzoekers de duur van de blootstelling aan vaste brandstoffen. Over het geheel genomen had 22,5% van de deelnemers voornamelijk vaste brandstoffen gebruikt bij het koken gedurende 30 jaar of meer, 24,6% gedurende 10 tot 29 jaar en 53,0% gedurende minder dan tien jaar. Van die laatste groep had 45,9% nooit vaste brandstoffen gebruikt in de drie meest recente huizen en was 49,1% overgestapt van vaste naar schone brandstoffen (gas of elektriciteit) tijdens die periode.
Elke tien jaar 5% minder sterfgevallen dankzij gas of elektriciteit
Aan het einde van de follow-up waren 8304 deelnemers overleden aan een cardiovasculaire ziekte. Na correctie bleek elk decennium van blootstelling aan een vaste brandstof geassocieerd met een 3% groter risico op cardiovasculair overlijden. Deelnemers die gedurende 30 jaar of meer vaste brandstoffen hadden gebruikt, liepen 12% meer risico op cardiovasculair overlijden dan personen die ze minder dan tien jaar hadden gebruikt. Het gebruik van schone brandstoffen daarentegen bleek geassocieerd met een verlaagd risico op overlijden door een cardiovasculaire ziekte. De overstap van vaste naar schone brandstoffen bleek geassocieerd met een 5% lager risico op cardiovasculaire sterfte per decennium van gebruik.
Toegegeven, in België koken we nauwelijks nog op kolen of hout, maar de resultaten van deze studie suggereren dat liefhebbers van frequent barbecueën toch maar beter voor gas of elektriciteit kiezen… en dat we maar beter niet teruggrijpen naar kolen om onze energiefactuur te verlagen.