Veelvoudig onderzoek bevestigt vandaag de rol van vitamine B12 in het lichaam. Daarom worden nu ook 8 gezondheidsclaims rond cobalamine toegelaten op Europees niveau. De EFSA gaf een wetenschappelijke opinie over de dagelijkse referentiewaarden van vitamine B12 voor de Europese populatie.
Een waaier aan functies
Vitamine B12, een complex metaal met een centraal kobaltatoom en 6 liganden, neemt deel aan diverse processen in het lichaam waardoor het essentieel is voor de normale werking van:
- het energieleverende metabolisme
- de normale werking van het zenuwstelsel
- het metabolisme van homocysteine
- de psychologische functies
- de aanmaak van rode bloedcellen
- het immuunsysteem
- de reductie van moeheid en vermoeidheid
Daarnaast speelt het ook een rol in het proces van celdeling. Deze 8 functies van het vitamine liggen aan de basis van de gezondheidsclaims, die op de verpakking mogen aangegeven worden wanneer het voedingsmiddel een bron is van vitamine B12 zoals aangegeven in het reglement 1924/2006. Het moet dus minstens 15% van de aanbevolen dagelijkse inname van het vitamine (2,5 µg) verzekeren per 100 g, per 100 ml of per portie.
Het vitamine ondergaat diverse processen tijdens de absorptie, bijgevolg gaat een groot deel van de hoeveelheid ingenomen vitamine verloren. Een absorptie van 40% zou een voorzichtige schatting zijn, geeft de EFSA (European Food Safety Authority) aan in zijn rapport. Ook al maakt het lichaam vitamine B12 reserves aan, vindt een dagelijks verlies van 0,1 tot 0,2% plaats. Om de cobalaminestatus vast te stellen kan de plasmaconcentratie bepaald worden en de biomarker holoTC of de metabolieten NMA en tHcy gebruikt worden. Vaak zorgen combinaties van de verschillende biomarkers voor een doeltreffende diagnostiek. In de praktijk wordt echter meestal enkel de plasmaconcentraties nagegaan, die zelfs bij een tekort normale waarden kunnen aangeven. Het is daarom een uitdaging om een cobalaminedeficiëntie vast te stellen. Gewoonlijk gebeurt dit doormiddel van klinische symptomen samen met gemeten lage vitamine B12-waarden en verhoogde waarden van homocysteïne of methylmalonzuur. Een verbeterde status na behandeling bevestigd uiteindelijk de diagnose.
Vitamine B12-aanbevelingen in de kijker
Volgens de laatste voedingsaanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad moet een volwassen persoon dagelijks 4 µg vitamine B12 innemen. Dit cijfer komt overeen met het wetenschappelijk advies van de EFSA: “Er is voldoende wetenschappelijk bewijs dat een inname van 4 µg cobalamine per dag een adequate cobalaminestatus oplevert”.
In de Europese landen zou de gemiddelde vitamine B12-inname variëren tussen 4,2 en 8,6 µg per dag, en voldoet hiermee dus aan de adequate inname. Toch zou een gering tekort bij bepaalde bevolkingsgroepen een realiteit zijn, diverse studies halen namelijk het hoog voorkomen aan van vitamine B12-deficiëntie bij verschillende populatiegroepen. Het globale voorkomen van een tekort is echter niet gekend.