Microplastics zijn overal aanwezig in onze omgeving. De vraag rijst dan ook of ze een rol spelen in de toename van neurologische aandoeningen en of ze nog andere gevolgen hebben voor de menselijke gezondheid.
Het antwoord op die vraag lijkt steeds vaker ‘ja’ te zijn. Verschillende studies tonen aan dat de menselijke brein tegenwoordig het equivalent van een koffielepel micro- of nanoplastics bevat.1 Verontrustend feit: bij mensen met dementie werd tot 3 tot 5 keer meer aangetroffen! De vraag is dus niet langer of deze deeltjes gevolgen hebben voor onze gezondheid, maar wel hoe we contact met deze schadelijke stoffen kunnen vermijden.
Een recent speciaal nummer van Brain Medicine1 stelt dat in rijke landen de consumptie van ultrabewerkte voeding de belangrijkste bron is van deze hersenvervuiling.
Lees ook: Het gevaar van kunststoffen zonder bisfenol A
Microplastics: overtuigende verbanden
Tal van studies hebben al verbanden aangetoond tussen het eten van ultrabewerkte voeding en een verhoogd gezondheidsrisico, vooral op cardiovasculair vlak. Nieuwe onderzoeken suggereren echter ook gevolgen voor de hersengezondheid, wegens de hoge concentratie micro- en nanoplastics2 die vooral in dit type voeding worden aangetroffen.
De hersenen, waarvan men dacht dat ze beschermd werden door de bloed-hersenbarrière, blijken dat dus niet te zijn: micro- en nanoplastics kunnen deze barrière namelijk doordringen, zich snel in de hersenen nestelen en zich daar ophopen.3
Verschillende studies tonen bovendien aan dat mensen die ultrabewerkte voeding consumeren, een verhoogd risico lopen van:
- 22% op depressie
- 48% op angststoornissen
- 41% op slaapstoornissen
In de Verenigde Staten is meer dan 50% van de energie-inname afkomstig van ultrabewerkte voeding!4
Microplastics en ultrabewerkte voeding: wat is het verband?
De hoge concentraties microplastics in ultrabewerkte voeding zijn voornamelijk te wijten aan de materialen die in de voedingsindustrie worden gebruikt, aan de afbraak van plastic verpakkingen, en aan contaminatie tijdens de verwerking en productie van deze industriële voedingsmiddelen.
Hoewel dit een belangrijke bron van vervuiling is voor het menselijk lichaam, is het niet de enige. Vandaag is de hele voedselketen en het milieu besmet met afgebroken plastics, aanwezig in hygiëneproducten, cosmetica, geneesmiddelen, enzovoort.
Dat betekent dat we elke dag microplasticdeeltjes eten, inademen en drinken zonder het te beseffen!
Lees ook: Microplastics tasten cardiovasculaire gezondheid aan
Wat kun je doen om jezelf te beschermen?
De eerste beschermende maatregelen beginnen bij ons consumptiegedrag, zoals:
- Geef de voorkeur aan verse, niet of weinig bewerkte voeding (minder risico op contaminatie met micro- en nanoplastics)
- Drink kraantjeswater of water uit glazen flessen
- Vermijd plastic bewaardozen voor voedsel; gebruik liever glas of roestvrij staal
- Verwarm geen voedsel in plastic verpakkingen in de magnetron
- Vermijd wegwerpplastic
- Verlucht regelmatig binnenruimtes (woning, kantoor, etc.)
- Stofzuig regelmatig om stof en plasticdeeltjes te verwijderen
- Vermijd verzorgings- en hygiëneproducten met plastic microbolletjes (zoals tandpasta of scrubs)
- Enzovoort.
Bronnen
- Brain Medicine 4 March, 2025 DOI: 10.61373/bm025c.0020
- Nihart A.J. et al Nat Med 31, 1114–1119 (2025).
https://doi.org/10.1038/s41591-024-03453-1 - Amato-Lourenço LF et al.. JAMA Netw Open 2024 ;7(9):e2440018.
doi: 10.1001/jamanetworkopen.2024.40018 - Fabiano N et al.. Brain Medicine 2025;1(3):31-33
https://doi.org/10.61373/bm025v.0068