In de nasleep van de laatste voedingsaanbevelingen voor België krijgt de Voedingstak, ontwikkeld door Food in Action in samenwerking met de Haute École Léonard de Vinci, een make-over om de nieuwe top 5 van voedingsprioriteiten in België weer te geven.
Er is zoveel te doen om je voeding te verbeteren, en er valt zoveel te winnen op het vlak van gezondheid! Maar waar moet je beginnen? Daar lopen de meningen uiteen… En daar kunnen gezondheidsprofessionals orde op zaken stellen en overtuigingen en persoonlijke meningen scheiden van wat de wetenschap ons op overtuigende wijze laat zien.
Wat is het belangrijkst? Het antwoord op deze vraag is niet willekeurig, maar komt voort uit de gegevens over de impact van voeding op sterfte en morbiditeit (met name de gegevens van de Global Burden of Disease). Het is onder meer op basis hiervan dat de Hoge Gezondheidsraad (HGR) prioriteiten stelt. En de kennis over deze verbanden tussen voeding en gezondheid evolueert, wat verklaart waarom de prioritaire maatregelen ook kunnen veranderen. Dat is precies het geval in de nieuwe voedingsaanbevelingen (FBDG) van de HGR, waarin de prioritaire maatregelen voor 2025 niet meer dezelfde zijn als in 2019. De Voedingstak, die juist tot doel heeft de vijf prioritaire maatregelen te benadrukken waarmee het grootste aantal gezonde levensjaren kan worden gewonnen, moest dus ook worden aangepast, aangezien deze is gebaseerd op de FBDG.
Charcuterie en vlees verschijnen in de top 5
Hoewel de eerste prioriteit, namelijk 125 g volkoren granen per dag eten, ongewijzigd blijft, wordt de tweede plaats nu ingenomen door rood vlees (max. 300 g per week) en het beperken van de consumptie van bewerkt rood vlees (max. 30 g per week). Omwille van de duidelijkheid wordt “bewerkt rood vlees” vereenvoudigd tot het begrijpelijkere woord “charcuterie”. Er moet dus een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen de aanbeveling voor deze voedingsmiddelen, die sinds 2019 niet is veranderd, en de volgorde van belangrijkheid van deze aanbeveling, die wel is veranderd, aangezien rood vlees en charcuterie in 2019 niet in de top 5 stonden. Deze verandering sluit ook perfect aan bij het streven naar duurzaamheid en de noodzakelijke transitie naar een voedingspatroon met een groter aandeel plantaardige producten.
In dezelfde lijn staat op de derde plaats nu peulvruchten, waarvan de aanbeveling is veranderd van minstens 1 keer per week naar minstens 2 keer per week.
Andere veranderingen: zout is een plaats gestegen in belangrijkheid en fruit (waaraan groenten zijn toegevoegd) staat op de vijfde plaats.
Bloemblaadjes naar boven, andere naar beneden
Naast het nieuwe design van de Voedingstak zijn ook de fiches met details over elk van de 5 prioriteiten aangepast of opnieuw ontworpen, zowel wat betreft de boodschappen als bepaalde illustraties. De drie bloemblaadjes met boodschappen die aanzetten tot voldoende eten van … wijzen naar boven, de twee bloemblaadjes die betrekking hebben op een beperking wijzen naar beneden en hebben een kleiner oppervlak.
De boodschap over de doelstelling van 125 g volkoren granen (vaak moeilijk voor te stellen) werd aangevuld met richtlijnen die aangeven dat een sneetje volkorenbrood overeenkomt met 35 g en dat 3 volle eetlepels gekookte bruine rijst, quinoa … overeenkomt met 125 g.
Voor meer info en tips om de aanbevelingen in de praktijk te brengen, is de fiche aangevuld met een link naar de voedingsdriehoek van Gezond Leven.
De Voedingstak 2025 is gezamenlijk ontwikkeld door Food in Action en een team van diëtisten van de Haute École Léonard de Vinci, op basis van advies nr. 9805-9807 van de Hoge Gezondheidsraad. Het wordt ondersteund door de FOD Volksgezondheid, Gezond Leven en Vlaanderen is zorg.
De Voedingstak kan vrij worden gebruikt in het kader van gezondheidsbevordering, op voorwaarde dat het niet wordt gewijzigd en dat de bronnen duidelijk herkenbaar zijn.
