Voedselconsumptie: België haalt de nieuwe voedingsaanbevelingen nog lang niet

De voedselconsumptiepeiling laat de kloof zien tussen de huidige situatie en de voedingsaanbevelingen voor 2025. Meest opvallend is de ontoereikende consumptie van volkoren granen, noten en groenten.

De resultaten van de voedselconsumptiepeiling 2022-2023 van Sciensano zijn bekend. Die vervangt nu de vorige peiling van 2014-2015 en geeft een meer actueel beeld van de eetgewoonten van de bevolking. Deze gegevens moeten worden vergeleken met de nieuwste voedingsrichtlijnen 2025 van de Hoge Gezondheidsraad (HGR), die zijn bijgewerkt sinds de vorige versie in 2019. De voedingsrichtlijnen zijn niet fundamenteel veranderd, op een paar aanpassingen na, zoals peulvruchten, die zijn verhoogd van minstens één keer per week naar meerdere keren per week, noten en zaden van 15-25g/d naar 20-30g/d, en de aanbeveling om de consumptie van gefrituurde aardappelen en suikerhoudende dranken te beperken en meer zelf te koken.

Lees ook: Voeding tijdens de zwangerschap en humane melkoligosacchariden

Volkoren granen: amper 1% van de bevolking haalt de doelstelling

Deze nieuwe gegevens bieden de gelegenheid om bepaalde prioriteiten te herzien. In de hiërarchie van voedingsrisicofactoren beoordeeld door de Global Burden of Disease, staat onvoldoende consumptie van volkoren granen bovenaan – een vaststelling waar de meerderheid van de bevolking geen benul van heeft. Doelstelling van de HGR anno 2025: 125 g volkoren granen per dag. Gemiddelde consumptie van volkoren granen: 19 g per dag. Met andere woorden, we zitten er ver onder, met slechts 1% van de Belgische bevolking die de doelstelling voor volkoren granen haalt.

De tweede grote discrepantie tussen consumptie en aanbeveling is ook grotendeels onbekend: het gaat met name om noten en zaden, waarvan we gemiddeld slechts 2 g per dag eten. Slechts 3% van de Belgische bevolking behaalt de minimumdoelstelling van 20 g per dag. Nochtans lijkt het vrij eenvoudig om elke dag een handje noten te verorberen, bij of los van de maaltijden, thuis of onderweg…

Lees ook: Groenten en fruit: hun microbioom beïnvloedt onze darmen

Groenten en vlees in de top 5 van discrepanties

De derde belangrijke discrepantie die Sciensano aan het licht brengt, en die in tegenstelling tot de eerste twee wel algemeen erkend wordt, is de consumptie van groenten. Ook al is die licht gestegen, van 140 naar 157 g/d gemiddeld sinds de vorige consumptiepeiling, toch blijft ze ver onder de aanbeveling, die nog steeds minstens 300 g/d bedraagt. Slechts 7% van de Belgische bevolking voldoet aan deze aanbeveling voor groenten.

In de top 5 van tekortkomingen volgt op de 4de plaats de overmatige consumptie van verwerkt rood vlees, met 189 g per week, meer dan 6 keer de aanbevolen limiet van maximaal 30 gram per week. We moeten wel aanstippen dat dit resultaat aanzienlijk hoger was (231 g/week) in het vorige onderzoek. In tegenstelling tot een handvol noten eten is deze doelstelling cultureel gezien echter veel moeilijker te bereiken…

Op de 5de plaats ten slotte staat de ontoereikende fruitconsumptie: slechts 123 g per dag, de helft van de 250 g per dag die de HGR aanbeveelt. Slechts 10% van de bevolking voldoet aan de doelstelling voor fruitconsumptie.

Er is ook goed nieuws: de consumptie van suikerhoudende dranken en alcoholische dranken is sinds 2014-2015 gedaald, terwijl we wel meer water drinken, hoewel 63% van de bevolking dat nog steeds niet genoeg doet…

Lees ook: Minder IBD bij kinderen door de voeding tijdens de zwangerschap