Volgens Spaanse onderzoekers zou stomen de aanwezigheid verminderen van een vaak voorkomende toxine in zoetwatervis. Koken in court-bouillon zou minder doeltreffend zijn. Er is echter geen reden tot ongerustheid: de blootstelling aan deze toxine is vooralsnog geen probleem voor de volksgezondheid.
Wat is een cyanotoxine?
Cyanotoxinen worden aangemaakt door een specifieke groep bacteriën: de – hoe kan het ook anders – cyanobacteriën. Die zijn overvloedig aanwezig in zoet water en drinkwaterreservoirs. Hun concentratie in deze biotoop neemt momenteel toe, wat de EFSA onlangs deed reageren. Het agentschap pleit voor meer onderzoek rond dit thema.
Er is echter nog geen reden tot ongerustheid. Het advies luidt vooral om geen rauwe zoetwatervis te eten. Het gevaar? De toxine tast bij dieren tal van organen aan (hart, lever nieren …) en kan zelfs dodelijk zijn. Bij de mens leidt de toxine slechts zelden tot de dood. Risico’s zijn migraine, diarree, uitdroging of nier- en leverschade.
Stomen vermindert het risico met 26%
Wetenschappers van de universiteit van het Spaanse Sevilla bestudeerden in het bijzonder de concentraties van het bijzonder giftige cylindrospermopsine. Een eerste vaststelling: deze giftige stof is zeer oplosbaar en wordt dus overgebracht via water. Dat verklaart waarom ze vooral dieren kan besmetten.
Bij de mens hangt het risico samen met de manier van consumptie (vermijd absoluut om zoetwatervis rauw te eten!) en de bereidingswijze. Stomen gedurende meer dan twee minuten zou de concentraties met 26% verminderen; koken in een court-bouillon met 18%.
Tweede vaststelling: de doses cyanotoxinen zouden na bereiding geen gevolgen hebben voor de gezondheid van de mens, als we uitgaan van de Provisional Tolerable Daily Intake bepaald door de WGO. Tot slot is het ook aanbevolen om het kookvocht weg te gooien, waardoor het op zich al lage besmettingsrisico nog verkleint. Het gevaar lijkt dus op dit moment zeer beperkt. Oplettendheid is evenwel geboden, want de cyanobacteriën breiden zich exponentieel uit. Nog een gevolg van de klimaatverandering?