Een omvangrijke studie meldt – voor het eerst op deze schaal – dat zeer hoge HDL-cholesterolwaarden geassocieerd zijn met een stijging van de mortaliteit. Behoort het concept van ‘goede’ en ‘slechte’ cholesterol daarmee tot het verleden?
Cholesterol werd lange tijd met de vinger gewezen, maar vervolgens gedeeltelijk in eer hersteld en opgedeeld in ‘slechte’ (LDL) en ‘goede’ (HDL) cholesterol op basis van de lipoproteïnen die vettransport mogelijk maken in het bloed. Nu lijkt dat verhaal een staartje te krijgen. Hoewel recente gegevens het slechte karakter van LDL-cholesterol bevestigen, in het bijzonder de causale rol in de ontwikkeling van hart- en vaatziekten (HVZ), suggereert ander recent onderzoek dat ‘goede’ cholesterol niet zo goed is als we denken. Dat meldt nu ook een nieuwe studie van de universiteit van Kopenhagen, gepubliceerd in de European Heart Journal, die de klassieke visie ernstig ondermijnt.
HDL en mortaliteit: een U-vormig verband
De onderzoekers analyseerden de gegevens van 116.000 personen uit de Copenhagen City Heart Study en de Copenhagen General Population Study. Ze kruisten die met de mortaliteitsgegevens van de Deense burgerlijke stand. De personen werden zes jaar lang gevolgd. Tijdens die periode overleden 10.500 personen. Volgens de onderzoekers had het verband tussen de HDL en de mortaliteit door alle oorzaken een U-vorm, zowel bij mannen als bij vrouwen. Mannen met extreem hoge HDL-waarden (≥ 3 mmol/l of 116 mg/dl) lopen 106% meer risico dan mannen met een normale HDL. Op dezelfde manier, zij het iets minder spectaculair, zien vrouwen met een extreem hoog HDL-gehalte (≥ 3,5 mmol/l of 135 mg/dl) hun mortaliteitsrisico stijgen met 68%.
Een gemiddeld HDL-cholesterolgehalte is beter
De auteurs melden ook een toename van de mortaliteit bij personen met een extreem laag HDL-gehalte. Personen met gemiddelde HDL-waarden (1,9 mmol/l of 73 mg/dl voor mannen en 2,4 mmol/l of 93 mg/dl voor vrouwen) hebben het laagste mortaliteitsrisico. Volgens de auteurs suggereert dit dat we het HDL-cholesterolgehalte niet langer als een essentiële gezondheidsindicator moeten beschouwen, en dat we misschien beter focussen op de triglyceriden en de LDL-cholesterol. Ze doen echter een oproep tot verder onderzoek om dit paradoxale verband tussen extreme HDL-cholesterolgehalten en een stijging van de mortaliteit te bevestigen.