Maaltijdvervangers zijn bedoeld voor volwassenen die gewicht willen verliezen. De EAV herziet nu de normen voor de energetische en de voedingswaarde van deze producten, zodat ze op veilige manier de voeding geheel kunnen vervangen.
Het nieuwe advies van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EAV) is met name gericht op de veiligheid bij het gebruik van maaltijdvervangers als enige bron van voeding, en dus van essentiële voedingsstoffen. Zo moet de energiewaarde van maaltijdvervangers ten minste 600 kcal per dag bedragen: op die manier kan de consument gewicht verliezen, maar krijgt hij toch alle noodzakelijke voedingsstoffen binnen.
Het minimale eiwitgehalte van maaltijdvervangers werd vastgelegd op 75 gram per dag, maar de EAV benadrukt dat de voedingskwaliteit van deze eiwitten goed moet zijn. Het minimale koolhydraatgehalte van deze vervangproducten moet overeenkomen met een inname van 30 g per dag, dit om gluconeogenese en het risico op ernstige ketoacidose tegen te gaan.
Verder moeten maaltijdvervangers ook voldoende essentiële vetzuren bevatten, wat neerkomt op een inname van ten minste 11 g linolzuur en 1,4 g alfa-linoleenzuur per dag. Ook de micronutriënten in deze vervangproducten moeten in overeenstemming zijn met de referentiewaarden vastgelegd door de EAV of met de aanbevelingen van andere wetenschappelijke instanties.
De EAV wijst erop dat maaltijdvervangers in geen geval mogen worden gebruikt door volwassenen met een normaal gewicht, baby’s, kinderen, adolescenten, vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven en ouderen. Het gebruik ervan is ook af te raden bij metabole ziekten zoals diabetes, jicht, aandoeningen van de schildklier, de nieren, de lever of het hart, of in aanwezigheid van galstenen. In deze gevallen moet eerst een arts worden geraadpleegd.
Tot slot beklemtoont de EAV nog dat het gebruik van maaltijdvervangers gepaard moet gaan met een voldoende grote vochtinname, namelijk 2 l/dag voor vrouwen en 2,5 l/dag voor mannen.
EFSA Journal, Scientific Opinion on the essential composition of total diet replacements for weight control, 2015, 13(1) : 3957.