Het is bijna een mythe onder sporters: kan bietensap voor de inspanning de bloedstroom verhogen en zo de prestaties verbeteren? Hoewel de gunstige invloed van bietensap op de prestaties niet wordt aangetoond in deze studie, suggereren nieuwe gegevens een ‘elasticiteiteffect’ op de bloedvaten tijdens de rustperiode. Dit effect zou de belasting van het hart kunnen verminderen bij oudere personen.
De onderzoekers gingen uit van de hypothese dat de consumptie van bietensap, en dus een supplement van nitraten in de voeding, de bloedstroom kan verhogen en een geleidelijke verwijding kan veroorzaken van de armslagader tijdens het uitvoeren van een grijpoefening met toenemende intensiteit door jonge, gezonde mannen.
Twaalf jonge deelnemers kregen voorafgaand aan de inspanning ofwel placebosap zonder nitraten ofwel nitratenrijk bietensap. Uit het experiment blijkt dat het nitratenrijke sap de bloedstroom of de vaatverwijding van de armslagader niet verbetert tijdens deze gematigde training van de onderarm bij jonge, gezonde mannen.
Deze gegevens spreken eerdere studies tegen, die een verbetering suggereerden van de spieroxygenatie tijdens de inspanning na de consumptie van nitratenrijke supplementen zoals bietensap.
Er zijn twee verklaringen voor het gebrek aan effecten op de bloedstroom tijdens de inspanning in deze studie. De deelnemers waren jong en hadden perfect gezonde en normale cholesterolgehalten en bloeddrukwaarden, en dus een uitstekende vasculaire endotheelfunctie.
Daarnaast maakte het toepassingsgebied van de studie, de onderarm, het enkel mogelijk om een beperkte reeks oefeningen te testen, terwijl het effect van nitraten slechts duidelijk wordt bij ‘extreme’ spieromstandigheden, die de omzetting stimuleren van nitriet in stikstofmonoxide.
De onderzoekers deden drie uur na de inspanning ook metingen van de stofwisselingsproducten van nitraat in het bloed van de bietensapgroep. Ze vonden hogere niveaus van nitriet, de voorloper van stikstofmonoxide, en een directe correlatie tussen het nitrietgehalte in het bloed en de vertraging van de arteriële hartslag geassocieerd met een biologisch effect van ‘ontstijving’ na het sporten, in rusttoestand. Het gunstige effect van nitraten op de bloedvaten wordt dus eerder waargenomen tijdens de recuperatieperiode.
Helpt bietensap nu om de sportprestaties te verbeteren? Het resultaat lijkt insignificant of zeer bescheiden voor het verhogen van de bloedstroom of de vaatverwijding tijdens de inspanning en voor jonge sporters.
Daarmee is de kous voor de onderzoekers echter niet af. Momenteel bestuderen ze de voordelen van nitraten in de voeding voor de vaatfunctie van oudere personen, ook bij een hoge bloeddruk en een onvoldoende bloedtoevoer naar de spieren tijdens inspanningen.
