Verzadigde vetzuren worden al decennialang geweerd uit voedingsaanbevelingen. Nu blijken ze echter lang niet zo schadelijk. Althans, dat is hoe een wetenschapperscollectief erover denkt. Zij vinden dat de beperking op verzadigde vetten uit de Amerikaanse voedingsaanbevelingen geschrapt moet worden.
Al meer dan een halve eeuw worden verzadigde vetzuren afgeschilderd als de ultieme vijand van de cardiovasculaire gezondheid. Hoewel heel wat wetenschappelijke werken die aanpak ondersteunen, plaatsen nieuwe bevindingen de theorie almaar meer op losse schroeven. Denk maar aan het matrixeffect van voedingsmiddelen.
In de VS ziet The Nutrition Coalition erop toe dat de voedingsaanbevelingen van de federale overheid op een zo sterk mogelijke wetenschappelijke basis steunen. Nu streeft het collectief naar verschuivingen in die aanbevelingen, vooral op het vlak van verzadigde vetzuren. Onlangs nog organiseerde het een workshop waarbij verschillende wetenschappers zich bogen over die verzadigde vetzuren.
Meer leesvoer: Matrixeffect: vergeet de nutritionele gelijkwaardigheid!
Geen bewijs voor het nut van een beperking op verzadigde vetten
Aan de workshop namen onder meer 3 gewezen leden van het Dietary Guidelines Advisory Committee (van 1995 tot 2015) deel. De deelnemers kwamen tot de conclusie dat zelfs de meest zorgvuldige en recente wetenschappelijke onderzoeken de nood aan een beperking op verzadigde vetzuren in de voedingsaanbevelingen van de overheid niet ondersteunen.
Ze stuurden dan ook een brief naar twee instanties die betrokken zijn bij de uitwerking van de U.S. Dietary Guidlines: het U.S. Department of Agriculture (USDA) en het Department of Health and Human Services (HHS). In hun brief vragen de wetenschappers om onmiddellijk en ernstig te overwegen om de beperking op verzadigde vetzuren te herzien in de nieuwe voedingsaanbevelingen voor 2020.
Na afloop van hun workshop waren de deelnemers het erover eens: het is niet bewezen dat een beperking op verzadigde vetten cardiovasculaire aandoeningen of mortaliteit bij de bevolking kan voorkomen. Sinds 1980 schrijven voedingsaanbevelingen in de VS een beperking op verzadigde vetzuren voor tot maximaal 10 % van de totale energie-inname. Ook heel wat andere landen nemen zo’n beperking op in hun voedingsaanbevelingen.
Meer leesvoer: Verzadigde vetzuren dan toch niet zo slecht!
Fondantchocolade, volle melkproducten en vlees
Een van de organisatoren van de workshop is Arne Astrup (universiteit van Kopenhagen). Volgens hem leidt de huidige benadering mogelijk tot verkeerde conclusies. De huidige strategie brengt immers alle verzadigde vetzuren onder in dezelfde groep en voorspelt de gezondheidsimpact van voedingsmiddelen, gerechten en eetgewoonten aan de hand van het gehalte aan verzadigde vetzuren. Voor de nieuwe voedingsaanbevelingen pleit Astrup dan ook voor een overstap van een analytische strategie uitgaande van voedingsstoffen op een benadering die steunt op voedingsmiddelen in hun geheel.
Ter illustratie schuiven de deelnemers aan de workshop enkele voorbeelden naar voren. Zo zijn fondantchocolade, volle melkproducten en onbewerkt vlees relatief rijk aan verzadigde vetzuren. Toch wordt de consumptie ervan niet in verband gebracht met een hoger risico op cardiovasculaire aandoeningen. Ze benadrukken ook dat heel wat recente meta-analyses van zowel observationele als gerandomiseerde tests met controlegroep geen significante bewijzen leveren voor de invloed van verzadigde vetzuren op de cardiovasculaire of algemene mortaliteit. De consumptie van verzadigde vetzuren zou zelfs in verband kunnen staan met een lager risico op een cerebrovasculair accident.
Meer leesvoer: Hier zijn ze dan: de voedingsaanbevelingen voor België