Volgens deze studie door de universiteit van Barcelona zouden brunches en maaltijden op onregelmatige tijdstippen het risico op overgewicht en obesitas verhogen. Met andere woorden: maaltijden op vaste momenten van de dag en een vast 24-uursritme zijn essentieel om het lichaamsgewicht onder controle te houden.
De biologische klok, de 24-uurscyclus en onregelmatige tijdstippen
Deze studie verscheen in het wetenschappelijke blad Nutrients en nam specifiek de invloed van onze biologische klok onder de loep. Die interne klok stuurt de werking van ons lichaam en regelt zo onder meer de metabolisering van ingenomen calorieën in functie van de 24-uurscyclus. Licht speelt een cruciale rol in de regeling van onze interne klok. ‘s Nachts, dus bij gebrek aan licht, maakt ons lichaam zich bijvoorbeeld op voor een periode van vasten terwijl we slapen.
Maar wat als we het 24-uursritme in de wind slaan en op willekeurige tijdstippen eten? Bepaalde studies hebben al aangetoond dat laat eten een slechte invloed zou hebben op ons gewicht. Met deze studie toonden onderzoekers aan dat eten op onregelmatige tijdstippen eveneens een negatieve invloed heeft op het lichaamsgewicht.
“Voedingsstoffen die op een ongebruikelijk tijdstip worden ingenomen, kunnen de moleculaire werking van de perifere klokken (dus niet door de hersenen gestuurd) beïnvloeden door het ritme en dus ook de essentiële metabolische functies van het organisme te verstoren.”
Maria Izquierdo Pulido, universiteit van Barcelona.
Al onze artikels over de biologische klok
Hoe groter de verschillen, hoe sterker de BMI-toename
Deze nieuwe studie werd gevoerd bij een groep van 1.106 jongeren (van 18 tot 22 jaar) in Spanje en Mexico. De onderzoekers gingen na welke invloed de verschillen in tijdstippen voor maaltijden tussen weekdagen en het weekend hebben op de BMI. Hun aandacht ging daarbij vooral uit naar de tijdstippen die afweken van de gebruikelijke momenten waarop wordt gegeten (eating jet lag).
De invloed op de gezondheid blijkt verbluffend. Afwijkende tijdstippen voor de 3 hoofdmaaltijden in het weekend zouden in verband staan met obesitas.
- Afwijkingen van 3,5 uur ten opzichte van de normale tijdstippen voor maaltijden zouden de grootste impact hebben op de BMI.
- De auteurs stelden bij verschillende personen vast dat de BMI met wel 1,3 punten kon stijgen. En wie over een lange periode niet op vaste tijdstippen eet, zou een grotere kans lopen om obesitas te ontwikkelen.
Meer leesvoer: Eten voor het slapengaan zou dikker maken
Chronobiologie: sociale factoren en de biologische klok niet op elkaar afgestemd
Als verklaring voor het verband tussen maaltijden op onregelmatige tijdstippen en obesitas werpen de auteurs de hypothese van ‘chronodisruption‘ op, waarbij de interne klok niet is afgestemd op de sociale factoren. Net als een Zwitserse koekoeksklok, die elke dag van de week op dezelfde uren komt piepen, activeert onze biologische klok op dezelfde tijdstippen doorheen de dag fysiologische en metabolische processen.
Op vaste tijdstippen eten en slapen, helpt het organisme dus beter te functioneren en ondersteunt de energiehomeostase (ook een maaltijd overslaan wordt afgeraden). Met andere woorden: personen die op erg onregelmatige tijdstippen eten, lopen een groter risico op obesitas. Dat werd overigens al uitvoerig in kaart gebracht bij personen die nacht- of ploegwerk doen (shift workers). Of deze hypotheses over de biologische ritmes op lange termijn overeind blijven, moet nog verder worden onderzocht.
Meer leesvoer: Het energieverbruik in rust varieert in functie van het uur