Uit onderzoek wordt het effect van de biologische klok op het metabolisme steeds duidelijker. Deze recente studie toont voor het eest aan dat ook het energieverbruik in rust verschilt naargelang het moment van de dag.
Eerder onderzoek kon aantonen dat het energieverbruik beïnvloed wordt door het tijdstip van de maaltijden, de slaap en de fysieke activiteit. Daarbij werd de afgelopen jaren steeds vaker bewijs gepubliceerd rond het effect van de biologische klok en gezondheidsrisico’s gebonden aan een verandering in het dag-nachtritme, zoals het geval is bij nachtwerk. Deze nieuwe studie zorgt voor bijkomend bewijs rond de belangrijke rol van het circadiaans systeem op het metabolisme.
Metingen op verschillende biologische tijdstippen
Om na te gaan of het circadiaans systeem ook het energieverbruik in rust wijzigt los van de maaltijden, de slaap of de fysieke activiteit, werd deze nieuwe studie uitgevoerd. De studiegroep telde 7 personen, waarvan het dag-nachtritme werd ontregeld dankzij een geforceerd protocol. Tijdens het laboratoriumonderzoek konden de deelnemers niet bepalen hoe laat het was (ze hadden geen klok, gsm, computer en konden niet naar buiten kijken), er werd hen aangegeven wanneer ze moesten slapen, opstaan en eten. Dagelijks werden ze 4 uur eerder gewekt om de interne klok te ontregelen waardoor het op zijn eigen ritme ging schommelen. De metabole factoren konden dan dagelijks op verschillende biologische momenten gemeten worden.
Energieverbruik in rust, tot 10% verschil
De resultaten van het onderzoek tonen aan dat het energieverbruik in rust het laagst in de late biologische nacht (wanneer de kerntemperatuur van het organisme zijn laagste punt bereikt) en het hoogst in de biologische namiddag of vroege avond. Het gemeten verschil ging tot 10%. Met andere woorden werd er tot 10% meer energie verbruikt in rust tijdens de biologische namiddag dan tijdens de biologische nacht. Daarnaast kon ook het ademhalingsquotient gemeten worden, wat het metabolisme van macronutriënten weerspiegelt. Volgens de metingen is ook deze het laagst tijdens de biologische nacht en het hoogst tijdens de biologische ochtend.
Deze bevindingen kunnen een bijkomende verklaring zijn waarom personen met een onregelmatig voedingspatroon en slaapgewoonten, zoals personen die in shiften werken, vaker het slachtoffer worden van een gewichtsstijging. Het is niet enkel wat we eten of doen maar ook het tijdstip waarop dat een impact heeft op het gewicht. Enige regelmaat in de gewoonten is aangewezen voor een goede gezondheid. Omdat dit onderzoek nieuw is in zijn aard en werd uitgevoerd op een kleine studiegroep is echter bijkomend bewijs nodig alvorens conclusies te kunnen trekken.