De Tsimane zijn een inheemse bevolkingsgroep uit het Boliviaanse Amazonegebied. Ze blijken nauwelijks last te hebben van hart- en vaatziekten en ook de incidentie van type 2-diabetes is er minimaal. Het geheim van deze modelgroep zou schuilen in hun voeding en lichaamsbeweging.
De Tsimane vormen een intrigerende bevolkingsgroep voor antropologen. Ze hebben weinig last van hoge bloeddruk, een lage prevalentie van zwaarlijvigheid en een relatief gezond cholesterolgehalte. Bovendien lijken die factoren niet te veranderen met de leeftijd. Ook de incidentie van type 2-diabetes is zeer laag. Wetenschappers van de universiteit van Santa Barbara hebben zich daarom over de rol van hun voeding gebogen. In een systematische studie vergeleken ze de voeding van de Tsimane met die van de Mosetén, een naburige bevolkingsgroep met een vergelijkbare taal en afkomst, maar van wie de eetgewoonten en levensstijl meer zijn beïnvloed door externe factoren.
Voeding van de Tsimane: veel complexe koolhydraten en eiwitten
Het calorierijke (2433 tot 2738 kcal/dag) eetpatroon van de Tsimane wordt gekenmerkt door een hoge inname van koolhydraten en eiwitten en een beperkte vetinname (respectievelijk 64%, 21% en 15% van de voeding). Bovendien eten de Tsimane weinig gevarieerd, vergeleken met het gemiddelde Amerikaanse eetpatroon of dat van de Mosetén. Bijna twee derde van hun calorieën komt uit complexe koolhydraten (vooral bakbananen en rijst), 16% uit ruim veertig soorten vis en 6% uit wild. Slechts 8% van hun voedsel komt van markten uit de buurt. Ondanks de lage voedseldiversiteit komen voedingstekorten zelden voor: tekorten aan calcium en vitamine D, E en K bleken uitzonderlijk. De inname van kalium, magnesium en selenium – stoffen die vaak verband houden met cardiovasculaire gezondheid – lag ver boven het Amerikaanse niveau. Ook de consumptie van voedingsvezels bleek bijna dubbel zo groot als bij de gemiddelde Amerikaan en de Mosetén.
Het gezondste hart ooit bestudeerd, maar vandaag bedreigd
De conclusie volgens de auteurs? Een eetpatroon rijk aan complexe koolhydraten en energie is geassocieerd met een laag risico op hart- en vaatziekten áls het wordt gecombineerd met een fysiek actieve levensstijl (volwassen Tsimane zetten gemiddeld 17.000 stappen per dag, tegenover 5100 voor Amerikanen). Deze manier van leven dreigt echter langzaam te verdwijnen, want de Tsimane leven steeds minder geïsoleerd. Hun voeding verandert en de cardiovasculaire bescherming die ze genieten, zou weleens snel kunnen verdwijnen. Het dieet van de Mosetén bevat minder totale calorieën en koolhydraten dan dat van de Tsimane, maar de Mosetén eten een breder aanbod aan producten, met meer fruit, groenten, zuivelproducten en peulvruchten, en ook frisdrank, brood, gedroogd vlees en verwerkte producten. De onderzoekers suggereren dat het Mosetén-dieet mogelijk een indruk geeft van het toekomstige eetpatroon van de Tsimane.
Al onze artikelen over hart- en vaatziekten