Een onderzoek bij gezonde vrijwilligers heeft uitgewezen dat filterkoffie een invloed heeft op bepaalde cardiovasculaire risicomarkers, ongeacht de brandgraad.
In dit onderzoek, uitgevoerd door een team van de Universiteit van São Paulo in Brazilië, dronken 20 gezonde vrijwilligers vier weken lang dagelijks 3 à 4 koppen (van 150 ml) filterkoffie bereid met een licht gebrande koffie, en volgens een cross-overprotocol gedurende eenzelfde periode dezelfde hoeveelheid sterk gebrande koffie.
Het opzet was te onderzoeken of een lichter gebrande koffie aanzienlijk andere effecten had dan een sterker gebrande koffie. Branden brengt immers tal van chemische wijzigingen teweeg: er ontstaan nieuwe verbindingen, onder andere door de Maillardreactie of niet-enzymatische bruinkleuring, en het antioxidantengehalte daalt.
Het bleek echter onmogelijk een dergelijke conclusie te trekken, want in beide gevallen werden verschillende markers van de cardiovasculaire gezondheid in ongunstige zin gewijzigd, zonder dat er grote verschillen werden waargenomen op basis van het type koffie:
- een stijging van het totale cholesterolgehalte (10% en 12% respectievelijk voor de licht gebrande en de sterk gebrande koffie),
- een stijging van het LDL-gehalte (12% en 14%),
- een toename van het percentage vascular cell adhesion molecule-1 (sVCAM-1), een biomarker die wijst op een endotheliale disfunctie ten gevolge van een ontsteking (18% en 14%).
Verder onderzoek is aangewezen om te bevestigen of deze gegevens, die suggereren dat filterkoffie het cholesterolgehalte verhoogt, correct zijn. Tot nu toe werd enkel van de bereidingswijzen van het type Turkse/Griekse koffie en koffie gezet met een cafetière aangenomen dat ze een dergelijk effect hadden, in tegenstelling tot filterkoffie.