Heel veel bronnen van vitamine D zijn er niet, en de meeste zijn dierlijk. Hoe krijg je dan toch voldoende vitamine D binnen als je de voorkeur geeft aan plantaardige producten? Het ONAV (Frans nationaal observatorium voor plantaardige voeding) geeft tekst en uitleg.
Hoewel we vitamine D niet enkel uit onze voeding, maar ook uit daglicht halen, blijft het toch een voedingsstof waarvan we doorheen het jaar moeilijk voldoende binnenkrijgen via voeding alleen. Dit geldt ook in een evenwichtig voedingspatroon met vette vis, eieren en volle melkproducten, allemaal grote bronnen van vitamine D. Daarom worden voedingsproducten verrijkt met vitamine D en/of supplementen met vitamine D algemeen als zinvol beschouwd, zeker van de herfst tot het begin van de lente. Maar wat betekent dit voor de (vele) mensen die vaker plantaardig eten? De inname van vitamine D via de voeding dreigt in dat geval nog kleiner te zijn. Een meer plantaardige voeding is zeker goed voor de planeet, maar mag ook geen voedingstekorten veroorzaken of versterken …
Lees ook: Hoe maken we de eiwitshift van dierlijk naar plantaardig waar?
Voedingsproducten verrijkt met vitamine D
Het ONAV (Frans nationaal observatorium voor plantaardige voeding) bestudeert, promoot, coördineert en informeert over de consensus over gezonde, duurzame en overwegend plantaardige voeding en gezondheid. Na uitgebreid onderzoek formuleerde de organisatie ook haar standpunt over deze kwestie.
Het ONAV pleit ervoor dat ook andere voedingsproducten dan zuivel verrijkt worden met vitamine D, om zo meer voedingsbronnen van deze belangrijke vitamine beschikbaar te maken. In België zijn alle vetstoffen om te smeren en bakken van het type ‘margarine’ in de brede zin van het woord verrijkt met vitamine D. Ook andere voedingsproducten (dan zuivel) zijn verrijkt met vitamine D: ontbijtgranen, plantaardige drinks, bepaalde plantaardige oliën…
Daarnaast beveelt het ONAV fysieke activiteit buiten aan, ook omdat dit nog meer gunstige effecten heeft dan louter de synthese van vitamine D. Maar de organisatie herinnert tegelijk aan de risico’s van blootstelling aan de zon: volgens hen is het zaak een goed evenwicht te zoeken en een zonnecrème te smeren. Dat beperkt misschien de aanmaak van vitamine D, maar het beschermt de huid…
Lees ook: Vis: af te raden wegens melanoom?
Brengen supplementen met vitamine D soelaas?
Het ONAV durft opnieuw ter discussie stellen hoe nuttig en belangrijk vitamine D-supplementen echt zijn. Het argument? De vaststelling dat de prevalentie van een vitamine D-tekort onder de bevolking hoog is, dat het moeilijk is om de dosering van vitamine D te standaardiseren en dat de doeltreffendheid van de suppletie met vitamine D niet in gerandomiseerde gecontroleerde studies is bewezen.
Maar supplementen worden toch als nuttig beschouwd in situaties waarbij de kans op een tekort bestaat (woonplaats met weinig zon, geen beweging in buitenlucht, roken, bedekkende kledij, donkere huid) en nog meer bij pasgeboren baby’s, groeiende kinderen, zwangere vrouwen en moeders die borstvoeding geven (te bespreken met een gezondheidsprofessional). De organisatie dringt aan om het gelijktijdige gebruik van verschillende supplementen met vitamine D absoluut te vermijden, want er bestaat een risico op overdosering. Ook moet men de samenstellingen van de samengestelde vitaminesupplementen zorgvuldig lezen.
Dat is het advies voor vitamine D. Maar dit geldt ook voor andere voedingsstoffen, waaronder omega 3-vetzuren met lange keten (EPA en DHA) en vitamine B12 …
Lees ook: Vegetarisme: 3 voedingsstoffen om in de gaten te houden