Bepaalde bacteriën in de darmen die de microbiota vormen zouden al op jonge leeftijd een rol spelen in de stofwisseling en de ontwikkeling van een individu. Elke verstoring die hun activiteit zou kunnen bedreigen kan het risico op obesitas op volwassen leeftijd mogelijk verhogen.
Waarschijnlijk is niemand al van bij het begin geprogrammeerd om zwaarlijvig te worden. Het lichaam ontwikkelt al op zeer jonge leeftijd complexe beschermende mechanismen op celniveau, om de ongecontroleerde vetopslag een halt toe te roepen.
Dit systeem lijkt echter kwetsbaar en in de vroegste kinderjaren doet zich een kritieke periode voor. Dat fenomeen heeft men reeds waargenomen bij de consumptie van eiwitten en lijkt zich ook voor te doen in de microbiota.
In een experimentele studie bij knaagdieren hebben onderzoekers van het NYU Langone Medical Center de kwetsbaarheid van de microbiota van jonge muizen bij het gebruik van antibiotica aangetoond. De resultaten duiden erop dat de langdurige toediening van lage doses penicilline juist na de geboorte al snel leidt tot stofwisselingsstoornissen, en dat het de ileale expressie aantast van bepaalde genen die bij de immuniteit betrokken zijn, in vergelijking met een toediening na het spenen.
De vroegtijdige blootstelling aan antibiotica wordt ook in verband gebracht met een hoger risico op obesitas op volwassen leeftijd, en met de daarmee geassocieerde stofwisselingsziekten.
Een vroege blootstelling aan antibiotica verlaagt ook de activiteit van diverse soorten bacteriën die mogelijk bescherming bieden (Lactobacillus, Allobaculum, Rikenellaceae,…), aangezien deze al vroeg aanwezig zijn in de microbiota van de zuigeling.
Volgens de auteurs is het begin van het leven waarschijnlijk een kritieke periode voor de metabolische interacties tussen microbiota en gastheer. En meer dan het vroegtijdige gebruik van antibiotica is het zonder twijfel de verstoring van de activiteit van de microbiota, ongeacht de oorzaak ervan, die het risico op obesitas op volwassen leeftijd zou kunnen verhogen.
Cox L.M. et al., Cell, Volume 158, Issue 4, 14 August 2014, Pages 705–721.