Een bloedtest om bij kinderen rond het vijfde levensjaar op basis van het DNA het risico op obesitas te voorspellen in de adolescentie: dat belooft een kleine Britse studie gepubliceerd in Diabetes, het tijdschrift van de American Diabetes Association (ADA). De test is gebaseerd op de methylering van bepaalde genen (een proces dat de genexpressie wijzigt) en lijkt het mogelijk te maken om te voorspellen hoe de hoeveelheid lichaamsvet in de volgende jaren zal evolueren.
Het gaat om een kleine studie uitgevoerd door onderzoekers van de universiteiten van Southampton, Plymouth en Exeter bij 40 kinderen. Hun DNA (en meer bepaald de genmethylering) werd gevolgd vanaf het vijfde tot het vijftiende levensjaar.
De wetenschappers richtten zich met name op het gen PCGIα, dat een rol speelt in het metabolisme. Ze onderzochten zeven specifieke zones van het DNA in dit gen. Uit eerdere studies is namelijk gebleken dat deze zeven zones van het gen waren gemethyleerd in volwassenen met overgewicht die leden aan diabetes type 2.
Het doel was te bepalen of bepaalde wijzigingen het risico op obesitas later in het leven konden voorspellen. Elk jaar ondergingen de kinderen een bloedtest om de insulineresistentie te meten en de methylering na te gaan van de zeven zones op het gen PCGIα. Het onderzoek omvatte verder een berekening van het BMI en het lichaamsvet. Ook werd gevraagd naar de hoeveelheid lichaamsbeweging. De onderzoekers hielden verder rekening met de leeftijd en het geslacht van de kinderen, de puberteit en de hoeveelheid lichaamsbeweging.
De analyse laat een verband zien tussen methylering op vier plaatsen in het DNA en de toename van lichaamsvet tussen negen en veertien jaar.
Op één bepaalde plaats vertegenwoordigde elke stijging van 10% van het methyleringsniveau op de leeftijd van vijf jaar een toename in lichaamsvet van 12,5% tussen het negende en het veertiende levensjaar. Op drie andere plaatsen werd eveneens een verband vastgesteld tussen de methyleringsniveaus en de toename van lichaamsvet, maar in mindere mate. Er werd geen verband vastgesteld tussen methylering van deze vier zones en andere risicofactoren voor obesitas waarmee bij het onderzoek rekening werd gehouden (behalve dan de leeftijd, en dit was voor slechts één DNA-zone het geval).
De mate van methylering van deze zones in het gen PCGIα in de kindertijd lijkt dus een veelbelovende marker voor lichaamsvet of voor obesitas en de bijbehorende aandoeningen. We kunnen minstens besluiten dat het methyleringsniveau kan aangeven of een jong kind meer kans loopt op het ontwikkelen van overgewicht later in het leven.
Rebecca Clarke-Harris et al., Diabetes, 12/03/2014.