Margarine, chocolade, zuivelproducten, brood, …Voedingsmiddelen waarvan nog geen verbeterde’ versie bestaat, zijn tegenwoordig ver te zoeken. En het gaat om veel meer dan de voedingssamenstelling alleen. We lichten dit verschijnsel even door?
Het klassieke product uit de middenmoot van het assortiment verkoopt niet meer. De voorbije decennia was een goede prijs-kwaliteitverhouding nog belangrijk, vandaag de dag is dat model voorbijgestreefd. Het is vervangen door de prijs-voordeelverhouding’ die geldt voor alle productcategorieën, met of zonder sterke toegevoegde voedingswaarde ?
Ultraproducten?
Dit is ongetwijfeld de grootste trend, die van de extremen. De steeds veeleisender wordende consument stemt zijn budget tegenwoordig af op het verwachte of geperci-pieerde voordeel. De ene dag koopt hij ultra-ontvetter in superpromotie’, de volgende dag grijpt hij naar ultra-uitgebalanceerde superproducten’ om zijn cholesterolgehalte te verlagen, meer vezels te eten, langer jong te blijven, om zijn kinderen het beste te geven of omdat hij bio wil eten. Alles hangt af van de omstandigheden waarin de consumptie plaatsvindt. Een boodschap die de meeste distributeurs goed in hun oren hebben geknoopt, want in hun productbeschrijvingen springen ze van het ene uiterste in het andere.?
Een allegaartje?
Een exotischer trend is fusion food, een combinatie van ingrediënten uit diverse keukens die voortdurend verandert. Nadat de mediterrane keuken jarenlang in de kijker heeft gestaan, is het nu de beurt aan de oosterse keuken om een extra toets te geven aan een brede waaier van producten. Zo zijn er nu chips met wasabi, frisdranken met gember en smoothies met superfruit rijk aan antioxidanten. Hier is het vooral de bedoeling om nieuwe smaakervaringen aan te bieden, met soms ook nog een extra voedingsvoordeel.?
Allergieën in het vizier?
Het voedingsaanbod wordt steeds vernieuwd en aangepast aan alsmaar meer doelgroepen of nieuwe consumptie-omstandigheden. De etikettering mag ook niets meer over het hoofd zien, zoals de Europese regelgeving het vereist. Maar waar de consument vroeger speciaalzaken met een beperkt aanbod en hoge prijzen moest bezoeken om producten zonder bijvoorbeeld gluten of lactose te vinden, komen er nu specifieke assortimenten op de markt onder huismerken van grootdistributeurs, en zijn vroegere nicheproducten (plantaardige melk, bv.) nu overal te vinden. Kortom, het is nu via het aanbod en de etikettering veel gemakkelijker geworden om tijdens het winkelen producten te vinden die veilig’ zijn voor mensen met een allergie.?
Duidelijke gezondheidsvoordelen?
Meer vezels, meer vitaminen, meer antioxidanten, meer omega-3, minder zout, minder vet, minder suiker, in de winkelrekken wemelt het van de voedingsclaims. En die claims winnen aan geloofwaardigheid, want volgens de Europese wetgeving gelden ze tegenwoordig uitsluitend als er bepaalde minimumhoeveelheden zijn nageleefd, waarnaast er voor elke claim ook een samenhangend wetenschappelijk dossier moet worden ingediend.
Afgelopen dus met technische praatjes en gegoochel met farmaceutische taal: alles moet voortaan duidelijk zijn, het begrip natuurlijk’ inbegrepen. En de wetgeving verandert voortdurend, zoals wel blijkt uit de volgende twee nieuwe voedingsclaims: de eerste, zonder toegevoegd zout is alleen toegestaan wanneer het natuurlijke natriumgehalte niet hoger ligt dan 0,12 g/100 g; de tweede, nu met X% energie/vetstoffen/verzadigde vetstoffen/natrium of zout en/of suiker, staat zulke herformuleringen toe als de vermindering minstens 15% bedraagt en is slechts één jaar geldig. De sector is nog volop aan het evolueren, vandaar dat deze producten wellicht nog een groot potentieel hebben, want de consument draagt tegenwoordig sterk zorg voor het behoud van zijn gezondheidskapitaal.?
Nu met meer natuur?
Natuurlijk’ is voor de consument een synoniem van onschadelijk, wat verklaart waarom de marktvraag naar natuurlijke’ producten zo groot is. Dat wordt nog maar eens aangetoond door de glycosiden van steviol, de eerste natuurlijke zoetstof die in Europa wordt toegelaten. De natuurlijke oorsprong wordt daarbij als grootste troef ingezet. ?
We kunnen het hebben over de snelle opkomst van bio-logische producten, met name bij de grote merken, want voordien hadden alleen de distributeurs beslag gelegd op deze categorie. Natuurlijke bereidings- en bewaarmethoden met respect voor de ingrediënten en hun voedingswaarde, of met respect voor de planeet (milieuvriendelijke verpakking, aandacht voor de CO2-uitstoot, certificaten van duurzame landbouw of visvangst, ) en seizoensgebondenheid zijn andere argumenten die worden aangehaald om nieuwe marketing-voordelen te verkrijgen.?
De jacht op verdachte ingrediënten?
Aan de andere kant laat de consument duidelijk blijken dat hij de producten, hun bestanddelen en hun oorsprong wil kennen en begrijpen. Ook hier helpt de wetgeving een handje om de industrie tot meer transparantie aan te zetten. Dat geldt bijvoorbeeld voor transvetzuren, maar nog niet voor palmolie, die op het vlak van voedingswaarde ernstige vragen opwerpt. Maar dat zal niet lang meer duren, want er komen nieuwe regels aan die producenten zullen verplichten om de aard van de gebruikte oliën concreet te vermelden; plantaardige vetten zal dus niet langer volstaan. ?
Minder tijd?
Of beter: leukere tijdsbesteding, want de consument wil minder tijd verspillen met eentonige klusjes. Dat verklaart bijvoorbeeld het succes van voorverpakte slamix, voorgesneden wokingrediënten, kant-en-klare barbecuekits, enzovoort. We willen met plezier in de keuken staan én creatief aan de slag gaan. Veel nieuwigheden spelen dan ook in op deze behoefte. Maar minder tijd verliezen betekent ook snelle informatie op de verpakkingen, met streepjes-codes of nieuwe digitale instrumenten die de keuze, de bereiding en het gebruik van producten vergemakkelijken.?
Meer chef-koks in eigen keuken?
De recentste en zeker niet minst belangrijke trend: de producten met een extraatje waarmee je kunt koken als een echte chef. Het tijdperk van de grote chef-koks die hun keukengeheimen angstvallig bewaarden is voorbij. Ook zijn de recepten lang niet meer zo ingewikkeld. De consument is op zoek naar ingrediënten en materiaal waarmee hij zelf echt bijzondere gerechten kan bereiden. Een nieuwe generatie producten die hun succes mede te danken hebben aan de talloze kookprogramma’s op televisie