De glucosetolerantie en bloedsuikerspiegel van de mens hangen af van het moment van de dag en van de maaltijden. Het mechanisme dat de insulinegevoeligheid in de loop van de dag doet schommelen, is echter nog niet bekend.
Deze studie, gepubliceerd in het Faseb Journal, toont in vitro aan dat menselijk vetweefsel een eigen circadiaans ritme heeft met betrekking tot insulinegevoeligheid. Deze ‘inwendige klok’ in de onderhuidse vetlagen beïnvloedt de mate van glucosetolerantie.
Onderhuids vet heeft een eigen klok
Onderzoekers van het Brigham and Women’s Hospital en van de Universiteit van Murcia bestudeerden menselijk vetweefsel. De weefselstalen omvatten zowel visceraal vet als onderhuids vet, en waren afkomstig van achttien patiënten die een maagverkleining (gastric bypass) hadden ondergaan. Uit deze analyse blijkt dat onderhuids vetweefsel beschikt over een eigen biologische klok en een eigen circadiaans ritme voor insulinegevoeligheid.
De gevoeligheid voor insuline bereikt zijn maximum op de middag (de middagpiek ligt wel 50% hoger dan het gevoeligheidsniveau gemeten om middernacht). Dit fenomeen is niet zichtbaar in visceraal vet.
Kunnen we het ritme van het vetweefsel beïnvloeden?
De studie toont aan dat menselijk onderhuids vetweefsel beschikt over een interne ‘klok’ die de insulinegevoeligheid reguleert. Dat is zelfs het geval in vitro, buiten het lichaam. Het ritme geobserveerd in de weefselstalen stemt overeen met het ritme vastgesteld bij de mens (via het gehele metabolisme), en vertoont schommelingen in de loop van de dag en afhankelijk van de maaltijden. Het lijkt erop dat deze ‘klok’ op celniveau bijdraagt aan de dagelijkse schommelingen van de glucosetolerantie die zijn waargenomen bij de mens.
Het is nog niet duidelijk of we de interne circadiaanse ritmes van het vetweefsel kunnen beïnvloeden. In dat geval zouden we kunnen proberen om de insulinegevoeligheid bij te stellen, aangezien het hormoon insuline een belangrijke rol speelt in de vetopslag.
Carrasco-Bense MP et al., FESEB Journal, 02/06/2016.
