De hoeveelheid schermtijd is een van de factoren die verband houden met obesitas, en bij jongeren is de smartphone veruit het populairste scherm. Een studie onder leiding van professor René Patesson (ULB) geeft meer inzicht in het gedrag van jongeren.
Aan de studie namen 1589 jongeren deel van twaalf tot achttien jaar. Het bleek dat 33,4% van de deelnemers niet verslaafd was aan de smartphone, 21,1% bleek matig verslaafd en 45,5% was duidelijk verslaafd aan de telefoon (waarvan 64,2% meisjes). De verslaafde jongeren onderscheiden zich vooral door de apps die ze gebruiken. Voor passieve toepassingen (bijvoorbeeld YouTube, agenda, e-mail) gebruiken ze hun smartphone niet vaker dan anderen, maar ze brengen veel meer tijd door op sociale netwerken dan normaal. Voor 66,5% van de jongeren is Facebook de eerste app die ze ’s ochtends openen.
Is de smartphone gevaarlijk?
Een smartphoneverslaving lijkt op korte termijn geen grote risico’s mee te brengen. Natuurlijk zijn er mensen die de straat oversteken zonder te kijken, omdat ze helemaal in beslag worden genomen door de smartphone. Wie de hele dag met zijn telefoon bezig is, kan ook last krijgen van pijn in de nek, de schouders of de ogen, maar het smartphonegebruik op zich houdt geen extra risico’s in. Jonge smartphoneverslaafden gebruiken zelfs minder cannabis dan hun leeftijdgenoten! Heeft de smartphone dan enkel voordelen? Beslist niet. Veel jongeren geven aan dat hun telefoon (deels) verantwoordelijk is voor hun slechte leerprestaties: 75,2% van de jongeren wordt soms zo afgeleid door de smartphone dat het schoolwerk erbij inschiet, en 74,4% geeft aan zich niet te kunnen concentreren op school, omdat ze bezig zijn met hun telefoon of eraan denken.
De ondervraagde jongeren gaven ook toe dat ze de smartphone soms gebruiken als ze samen zijn met andere mensen, zelfs midden in een gesprek. Dit kan de relaties met anderen negatief beïnvloeden. Ouders verwijten hun kinderen dat ze de telefoon aan tafel gebruiken of dat ze er te veel mee bezig zijn.
Geen verband met overgewicht
Telefoonverslaafde jongeren maken vooral erg veel gebruik van sociale netwerken, wat vaak wijst op een gebrek aan zelfvertrouwen. Sociale netwerken geven een gevoel van verbondenheid met de groep. Jongeren krijgen er een bepaald soort erkenning (via ‘likes’) en voelen zich minder geïsoleerd. De telefoon wegleggen betekent dat je de banden met de buitenwereld doorsnijdt: je ziet niet langer meteen de informatie van je vrienden en loopt het risico iets belangrijks te missen. Dergelijke apps spelen in op een behoefte aan vertrouwen en contact. Het gaat deze jongeren dus niet echt om de smartphone zelf, maar wel om het feit dat de telefoon het mogelijk maakt de sociale behoeften te bevredigen.
Nog een positieve noot: uit de studie blijkt ook dat smartphoneverslaafde jongeren niet minder sporten dan anderen. Ze hebben ook niet vaker overgewicht of obesitas dan niet-verslaafde jongeren.
