ChatGPT en andere chatbots op basis van artificiële intelligentie openen nieuwe deuren naar informatie, ook op het vlak van voeding en diëtetiek. Welke gevolgen heeft dit voor diëtisten en voedingsdeskundigen?
Sinds de lancering ervan eind 2022 heeft ChatGPT al maar liefst 100 miljoen gebruikers op amper 2 maanden tijd aangetrokken. Microsoft integreerde de inmiddels bekende OpenAI-chatbot in Office Suite en de zoekmachine Bing. Maar ook Google blijft niet bij de pakken zitten en lanceert zijn chatbot Bard. Deze nieuwe tools kunnen teksten (tot 3000 woorden met ChatGPT) genereren die diverse vragen in menselijke taal beantwoorden. Mensen maken al veelvuldig gebruik van de standaard zoekmachines om informatie over gezondheid en voeding op te zoeken. Je hebt dan ook geen glazen bol nodig om te weten dat artificiële intelligentie (AI) ook erg in de smaak zal vallen.
Om vragen te kunnen beantwoorden heeft ChatGPT zich ‘getraind’ met gigantische hoeveelheden tekst van websites die overal op het internet staan. Het systeem voedt zich met artikels, posts op forums, gesprekken op bepaalde sociale netwerken en Wikipedia (in het Engels). Mààr ChatGPT kan geen artikels lezen met beperkte en/of betaalde toegang, wat het geval is voor de meeste wetenschappelijke vakliteratuur.
Lees ook: Voedingssupplementen op basis van planten in een oogopslag
Voeding voor diabetici volgens ChatGPT
Zwitserse onderzoekers namen de invloed van artificiële intelligentie op de diëtisten en voedingsdeskundigen onder de loep. Zo hebben ze ChatGPT gevraagd om de ideale voeding samen te stellen voor een patiënt met diabetes type 2. Het antwoord bleek behoorlijk in lijn te zijn met de online aanbevelingen van de American Diabetes Association. Bovendien werd de info aangevuld met een waarschuwing over het belang om een erkende zorgverstrekker of diëtist te raadplegen, wat positief is voor de zichtbaarheid van het beroep.
De onderzoekers gingen nog een stap verder en vroegen ChatGPT om een dagmenu voor zo’n diabetespatiënt op te stellen. Ook daar kwam het resultaat overeen met de methode Diabetes Plate. Zo bevatten de hoofdmaaltijden groenten, magere eiwitbronnen en koolhydraten. Maar de hoeveelheden koolhydraatrijke voedingsmiddelen waren beperkt, wellicht onder invloed van het ketogene dieet waarover veel te vinden is op internet en dus in AI …
Daarnaast geeft ChatGPT niet altijd hetzelfde antwoord als de vraag anders wordt geformuleerd … Het is dus moeilijk voor de gebruiker om te weten welk antwoord nu het beste is.
Lees ook: Nitrosamines: toxiciteit verontrust EFSA
Geen of verkeerde referenties
In tegenstelling tot een klassieke zoektocht naar informatie moet je bij ChatGPT geen duizend-en-een vensters openklikken. Een dikke tien voor gebruiksvriendelijkheid! Maar waakzaamheid blijft evenwel aan de orde.
- De waarachtigheid van de informatie die AI aanreikt: ook al kun je AI trainen, toch mag je de output niet zomaar betrouwen. Een menselijke factcheck blijft een must. Bovendien verklapt ChatGPT zijn bronnen niet. Zo kan hij zelf wetenschappelijke onwaarheden creëren op basis van een bepaald thema! Dat zijn zogenaamde ‘AI-hallucinaties’.
- De door ChatGPT aangeleverde informatie houdt geen rekening met de vele factoren die voedingsgewoonten beïnvloeden, zoals sociale, culturele, economische, emotionele en psychologische aspecten (bv. de prijs van ‘gezonde’ voedingsmiddelen, te weinig tijd om zelf te koken …)
- Door de integratie van ChatGPT in zoekmachines kan de reclamewereld de inhoud van de antwoorden beïnvloeden.
ChatGPT en andere AI zullen ongetwijfeld vaker gebruikt worden om snel info over voeding en diëtetiek op te zoeken, maar ze zullen de diëtist niet vervangen. Al zal het beroep wel moeten evolueren onder invloed van AI.
Lees ook: Strijd tegen de kilo’s: ‘s morgens of ‘s avonds sporten?
Bron
Chatelan A. et al., J Acad Nutr Diet Published: Augustus 04, 2023 DOI: https://doi.org/10.1016/j.jand.2023.08.001