Zoals recente studies aantonen, gaat toenemend sedentair gedrag, vanaf 8 uur per dag, gepaard met een verhoogd risico op (chronische) aandoeningen en een verminderde levensverwachting. Het onderwerp van lichaamsbeweging bij gezondheid en ziekte kwam aan bod tijdens de lentestudiedag van de VBVD op 19 april 2018.
Fysiek actief en toch sedentair
Mensen brengen hun dagen al zittend door: tijdens de kantooruren, in het transport, in hun vrije tijd. Dr Jan-Willem van Dijk, bewegings- en voedingswetenschapper, schetste tijdens zijn uiteenzetting twee profielen van sedentair gedrag. Enerzijds een persoon die zittend bureauwerk uitvoert en daarbovenop in zijn vrije tijd ook fysiek inactief is. Anderzijds een persoon met een kantoorbaan die daarbuiten wel aan lichaamsbeweging doet.
Voor deze fysiek actieve personen blijken de negatieve effecten van hun sedentair gedrag overdag, gecounterd te worden indien ze een voldoende inspanningsvolume leveren. Significante resultaten voor een verminderd risico op (chronische) aandoeningen en vroegtijdig overlijden zijn vastgesteld vanaf 16 MET (Metabolic Equivalent of Task) gedurende één uur per week, wat overeenkomt met bijvoorbeeld 5,3 uur wandelen, 2,7 uur fietsen of 1,6 uur lopen. Meer inspanning blijkt gelijk te zijn aan meer resultaat.
Een hometrainer als bureaustoel
Lichaamsbeweging beïnvloedt positief, zowel bij gezonde individuen als bij personen die leiden aan obesitas en/of diabetes type 2, de insulinegevoeligheid en de postprandiale glycemie. Wetende dat de postprandiale glycemie het hoogste piekt na het ontbijt, is fysieke activiteit na deze maaltijd een interessante keuze. Net zoals de formule driemaal per dag 15 minuten bewegen. De verhoogde insulinegevoeligheid die vastgesteld wordt na de lichaamsbeweging blijft (afhankelijk van de inspanning) 24 tot 48 uur aanwezig.
Om sedentariteit doorheen de dag tegen te gaan, zijn er talrijke tips en tricks waaronder de volgende: rechtstaand werken, of voor nog meer resultaat dat eveneens het lichaamsgewicht positief beïnvloedt, al wandelend werken. Wandelende lunchpauzes of reünies, een hometrainer als bureaustoel, regelmatig opstaan en wat bewegen of een halte vroeger van de bus stappen. Sedentair gedrag is binnengeslopen in het dagelijkse leven om zich daar te nestelen als een (ongezonde) gewoonte: tijd om creatieve alternatieven te zoeken voor onze trouwe bureaustoel!