Tijdens een kankerbehandeling is een multifactoriële aanpak nodig. Zo vormen, naast de toediening van medicatie, ook voeding en beweging een deel van de behandeling. Dit laatste krijgt nog te weinig aandacht! Moet je echt bewegen bij kanker?
Tijdens de herfststudiedag van de VBVD rond oncologie werd dit belangrijke aspect uitvoerig besproken door Prof. Dr. Nele Adriaenssens (Kinesitherapeute VU Brussel).
Het positieve effect van fysieke activiteit stopt niet bij het voorkomen van kanker (ter preventie van bv. darmkanker en borstkanker) waardoor het in de 10 voedingsaanbevelingen wordt opgenomen ter preventie van deze ziekte. Bewegen bij kanker heeft ook een positieve impact op het verloop van de ziekte en de kankerbehandeling!
De vicieuze cirkel naar sarcopenie
Bij kanker wordt het natuurlijke proces van sarcopenie als het ware versnelt, door een daling van de spieractiviteit en een stijging van het katabolisme. Het is een vicieuze cirkel waar de patiënt in belandt, doordat kanker en de behandeling ervan tot vermoeidheid leidt. De fysieke activiteit en mobiliteit van de patiënt vermindert, waardoor het spievolume en de spierfunctionaliteit worden aangetast. Dit heeft op zijn beurt een impact op de fysieke activiteit wat weer een daling van de spiermassa veroorzaakt.
Toch is de spiermassa primordiaal om de toxiciteit van de behandeling van kanker uit het lichaam te verwerken. Bij een sarcopene patiënt bestaat het risico dat de behandeling moet worden aangepast of zelfs worden stopgezet, wanneer de patiënt te zwak is en een te lage immuniteit heeft.
Bewegen bij kanker, als deel van de behandeling
Zodra de diagnose van kanker valt, is het integreren van meer fysieke activiteit bij de patiënt aangewezen, in functie van zijn gewoonten en zijn situatie. De voordelen van lichaamsbeweging bij kanker zijn namelijk niet te verwaarlozen:
- Bevordering van het spiermetabolisme
- Verbetering van de gevoeligheid voor insuline
- Voorkomen van inflammatie
- Ondersteuning van het psychosociaal welzijn
Daarom geven de ESPEN guidelines, naast de voedingsaanbevelingen bij kanker, duidelijk advies voor fysieke activiteit. De therapietrouwheid van patiënten is echter niet vanzelfsprekend. Een goede opvolging en motivatie is noodzakelijk. Fysieke activiteit is niet noodzakelijk sport, ook beweging kan aangemoedigd worden. Het motto “Als je ziek bent, moet je rusten” klopt dus in dit opzicht niet!
