Kunnen we hart- en vaatziekten beter voorkomen als we overstappen op een veganistisch dieet? Dat is niet het juiste uitgangspunt, zo blijkt uit een nieuwe review. Het belangrijkste is dat we de voedingsaanbevelingen in hun algemeenheid respecteren.
Groenten, fruit, volle granen, peulvruchten, noten en zaden zijn gezond: daarvoor bestaat overvloedig en consistent wetenschappelijk bewijs. Moeten we echter puur plantaardig gaan eten om hart- en vaatziekten te helpen voorkomen, zoals steeds meer gezondheidsprofessionals aanbevelen?
Deze vraag vormde de basis voor een literatuurreview door een team van vooraanstaande wetenschappers onder leiding van Penny Kris-Etherton (The Pennsylvania State University, VS). De onderzoekers wilden het wetenschappelijk bewijs beoordelen en nagaan in welke mate de relatieve bijdrage van plantaardige en dierlijke producten een rol speelt in een gezonde levensstijl.
Steeds meer plantaardig voedsel … tot je veganistisch eet?
Een hogere inname van plantaardig voedsel gaat gepaard met een lager risico op hart- en vaatziekten. Dat blijkt uit de onderzoeksgegevens van de auteurs. Omgekeerd gaat een hogere vleesconsumptie gepaard met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Vervang je kleine hoeveelheden dierlijke eiwitten door plantaardige eiwitten, dan daalt het risico.
Uit gerandomiseerde gecontroleerde studies blijkt echter dat diëten rijk aan voedingsstoffen die ook dierlijke eiwitten omvatten (waaronder magere, onbewerkte vleessoorten) een positieve invloed hebben op de cardiovasculaire risicofactoren. De auteurs achten het dan ook waarschijnlijk dat dierlijke producten het risico op hart- en vaatziekten niet verhogen in de volgende gevallen:
- Als de aanbevolen consumptiehoeveelheden niet worden overschreden.
- Als er sprake is van gezonde eetgewoonten die voldoen aan de aanbevelingen voor fruit, groenten, volle granen, noten, zaden en peulvruchten, waarbij de voedingsaanbevelingen voor toegevoegde suikers, natrium en verzadigde vetzuren niet worden overschreden.
Belangrijk: stem je eetpatroon af op de voedingsaanbevelingen
Op dit moment voldoet het eetpatroon van de meeste mensen niet aan de voedingsaanbevelingen. Het heeft dan ook meer zin, zo menen de auteurs, om je voedingsgewoontes aan te passen en in overeenstemming te brengen met de aanbevelingen dan te discussiëren over de voordelen van wel of niet vlees eten.
Erkende diëtisten/voedingsdeskundigen zijn de meest aangewezen deskundigen om deze verandering in gang te zetten, zowel op individueel vlak als op bevolkingsniveau. De auteurs merken ook op dat er dringend behoefte is aan bewustmakingsactiviteiten om een gezondere voedingsomgeving te creëren. Alle gezondheidswerkers kunnen daarbij hun steentje bijdragen.