Een studie gepubliceerd in het British Medical Journal suggereert een correlatie tussen de consumptie van ultrabewerkt voedsel en de totale incidentie van kanker, zonder dat er evenwel een oorzakelijk verband kan worden vastgesteld.
Onderzoekers van het Inserm, het Inra en de Université Paris 13 bestudeerden de soorten geconsumeerde voedingsproducten bij 104.980 deelnemers van het Franse cohort NutriNet-Santé (mediane leeftijd 43 jaar, 78% vrouwen).
Nieuwe categorie van ultrabewerkt voedsel
De wetenschappers analyseerden voedingssequenties van 24 uur, ingevuld door de deelnemers. Ze baseerden zich daarbij op 3.300 voedingsmiddelen, ingedeeld volgens de NOVA-classificatie, die de processen voor voedselverwerking vastlegt.
Tijdens de follow-upperiode van acht jaar werden 2.228 gevallen van kanker genoteerd. Een toename met 10% van de consumptie van ultrabewerkt voedsel bleek geassocieerd met een toename met 12% van het algemene risico op kanker en met 11% van het risico op borstkanker. Om het effect van confounders te beperken werden de resultaten gecorrigeerd volgens een aantal sociaal-demografische factoren, leeftijd, opleidingsniveau, alcoholconsumptie, rookgedrag en de mate van lichaamsbeweging.
Deze resultaten zouden kunnen worden verklaard door het feit dat:
- Ultrabewerkt voedsel meestal van een minder goede nutritionele kwaliteit is. Het bevat meer verzadigde vetten, enkelvoudige suikers en toegevoegd zout, maar minder vezels, vitamines en micronutriënten.
- Bij de verwerking en bereiding van voedingsmiddelen kunnen nieuwgevormde verbindingen ontstaan, zoals acrylamide in chips.
- Verpakkingen kunnen polluenten bevatten, zoals bisfenol A.
- Ultrabewerkt voedsel kan vaak voedseladditieven bevatten, waarvan sommige “mogelijk kankerverwekkend zijn voor de mens”, zoals titaandioxide.
Correlatie is nog geen causaliteit
Enkele beperkingen moeten benadrukt worden:
- Het betreft een observationele studie, die de oorzaak van de kankers niet kan bewijzen.
- De deelnemers van het cohort zijn vaker vrouwen, die bekommerd zijn om hun gezondheid, en met een hoger sociaal-economisch en opleidingsniveau dan de algemene bevolking.
- De groep van ultrabewerkt voedsel is heterogeen (van industrieel brood en nuggets tot instantsoep en snoepgoed), waardoor we onmogelijk kunnen weten welke elementen precies verantwoordelijk zijn voor de toename van het aantal kankergevallen.
- De zelfrapportage-vragenlijsten vormen mogelijk geen volledige afspiegeling van de werkelijkheid.
- Er is slechts een bepaald aantal risicofactoren voor kanker in aanmerking genomen.
Verder onderzoek is dan ook noodzakelijk om meer inzicht te krijgen in het relatieve effect van de verschillende dimensies van voedselverwerking.
