Steeds vaker worden gluten en caseïne uit het eetpatroon geschrapt, ook bij autisme. Maar valt die aanpak wel te verdedigen in het geval van autisme? Prof. Jean-Michel Lecerf neemt de kwestie onder de loep tijdens het 19e congres voor Voeding & Gezondheid.
De oorzaak van autisme is nog steeds onbekend, maar de hypothese dat onder meer voeding een rol zou kunnen spelen, lijkt plausibel. Kinderen met autisme zouden vaker last hebben van intestinale hyperpermeabiliteit, waardoor bepaalde moleculen gemakkelijker zouden kunnen doordringen, aldus Jean-Michel Lecerf (Institut Pasteur, Rijsel).
De aanwezigheid van bepaalde bacteriën of bacteriële metabolieten uit tryptofaan (IAG) zijn geopperd als factoren die deze hyperpermeabiliteit bevorderen, maar voorlopig blijft het gissen. Maar wat is het verband met gluten en zuivel?
Autisme en opioïde peptiden
De geopperde theorie verwijst naar de opioïde peptiden, die een morphine-like effect zouden hebben: de gluteomorfinen uit gluten en casomorfinen uit caseïne zouden door de darmbarrière dringen. Er zijn evenwel pro’s (aanwezigheid van peptiden in de urine bij autisten) en contra’s (geen hoge concentratie in het bloed of het zenuwstelsel), verduidelijkt prof. Lecerf. Ook moeten we opletten voor het subjectieve karakter van de zaak, want hoewel ouders van kinderen met autisme in 80% van de gevallen aangeven dat het beter gaat met een gluten- en caseïnevrij dieet, is dat objectief gezien niet noodzakelijk het geval. Zo toonde een interventieonderzoek met gluten- en caseïnevrije snacks geen enkel verschil aan. We kunnen deze hypothese dan ook niet bevestigen.
Stoppen met het dieet als er geen verbetering is
Tot op vandaag bestaat er dus geen bewijs dat een gluten- en caseïnevrij dieet voordeel zou opleveren. Het is evenwel niet uitgesloten dat sommige kinderen er baat bij kunnen hebben, matigt de voedingsdeskundige. “We mogen dit dieet niet adviseren als behandeling, maar we kunnen het ook niet volledig verwerpen.” Als er geen verbetering optreedt, is het in elk geval aan te raden om het dieet stop te zetten. Het is belangrijk om gezinnen dieetadvies te geven om tekorten te voorkomen, en de voedings- en groeistatus van het kind op te volgen.
Exposé du Prof J-M Lecerf à l’occasion du 19e Congrès de Nutrition & Santé, Bruxelles, 18 novembre 2016.