Na de menopauze hebben vrouwen de neiging om meer vet op te hopen rond het hart, wat een risicofactor is voor hartziekten. Dat blijkt uit een studie van de universiteit van Pittsburgh, die steun krijgt van de American Heart Association (AHA). Preventie in het kader van deze compleet nieuwe vaststelling, die toe te schrijven is aan hormonale veranderingen, zou een groot aantal levens kunnen redden.
Hart- en vaatziekten zijn immers de voornaamste doodsoorzaak bij vrouwen – in het bijzonder boven de vijftig – herhaalt de hoofdauteur, prof. Samar R. El Khoudary, professor aan het departement Volksgezondheid van de universiteit van Pittsburgh. De gewichtstoename bij vrouwen tijdens en na de menopauze werd lange tijd toegeschreven aan het ouder worden, en werd niet zozeer rechtstreeks in verband gebracht met de menopauze.
Dit nieuwe onderzoek wijst echter op veranderingen in de samenstelling en verdeling van het lichaamsvet, wat dit risico mee helpt te verklaren. De hormonale schommelingen als gevolg van de menopauze spelen daarbij een rol, en vormen ook een verklaring voor de ophoping van visceraal vet.
Eerste studie in haar soort
Dit is de eerste studie die de verdeling van de vetmassa bij vrouwen in de menopauze onder de loep heeft genomen: 456 vrouwen van gemiddeld 51 jaar oud namen deel aan de SWAN-studie (Study of Women’s Health Across the Nation) en kregen geen hormonale substitutietherapie (HST) toegediend.
De onderzoekers hielden rekening met mogelijke stoorzenders zoals leeftijd, etnische afkomst, zwaarlijvigheid, lichaamsbeweging, rookverslaving, alcoholgebruik, medicijngebruik en chronische ziekten. De analyse toonde aan dat de concentratie van het oestrogeenhormoon estradiol afneemt tijdens de menopauze, terwijl er meer ‘cardiovasculair vet’ wordt opgehoopt. Dit overtollige vet rond het hart en in de bloedvaten is bovendien veel schadelijker dan abdominaal vet, omdat het een lokale ontsteking veroorzaakt die kan leiden tot hartziekten.
‘Cardiovasculair vet’ verminderen
Een verdubbeling van het cardiovasculaire vet wordt in verband gebracht met een stijging van het risico op een coronair event met ruim 50%. In het licht van deze nieuwe vaststelling komt het erop aan om preventiestrategieën te ontwikkelen om dit ‘cardiovasculaire vet’ bij vrouwen vanaf veertig te beperken en zo het risico op latere hartziekten te verminderen.
Hoewel eerdere studies suggereerden dat een vermindering van het ‘hartvet’ mogelijk is met gewichtsverlies, moet dat volgens de auteurs nog bevestigd worden.
Hiermee is dus een nieuwe factor ontdekt die bijdraagt tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten bij vrouwen. In welke mate deze factor verergert in de loop van de menopauze, moet nog preciezer worden onderzocht.
Bron: Samar R. El Khoudary et al., The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, July 15, 2015.
