Zijn melkproducten werkelijk essentieel voor de gezondheid? Past zuivel in een duurzaam voedingspatroon? Wat met lactose-intolerantie en –maldigestie? Deze actuele vragen werden één voor één beantwoord door twee experten in het vak van het Instituut Voor Landbouw, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO): Dr. Katleen Coudijzer en Ir. Barbara Duquenne. Zij analyseerden de bestaande literatuur en gaven meer inzicht in het onderwerp tijdens het webinar “Waarom staat zuivel in de voedingsrichtlijnen”.
Het authentieke van zuivel
Melkproducten maken deel uit van de Belgische voedingsrichtlijnen. Daarnaast behoren ze tot onze eetcultuur, zo blijkt uit onderzoek van het VLAM, gaven Dr. Katleen Coudijzer en Ir. Barbara Duquenne aan. Melkproducten worden bestempeld als natuurlijk, authentiek en goed voor iedereen. Ook op nutritioneel vlak doet melk het goed. Melk is rijk aan volwaardige eiwitten en bevat van nature:
Calcium
Fosfor
Kalium
Vitamine B2 en B12
Dat elk van deze voedingsstoffen een rol spelen voor de gezondheid is geweten. Zo is calcium nodig voor de instandhouding van de botten en tanden en draagt het bij tot de normale werking van de spieren. De nutriënten in melk kunnen ook uit andere bronnen gehaald worden. Toch moeten, om dezelfde inname te verzekeren, vaak grote hoeveelheden ingenomen worden in vergelijking met een glas melk.
Meer weten? Op de website van het FrieslandCampina Institute vind je alles over zuivel en gezondheid. Lees bijvoorbeeld meer over de voedingsstoffen in melk, of lees in dit artikel over de rol van melk bij botgezondheid.
Duurzaamheid
Passen melkproducten binnen een duurzaam voedingspatroon? Ja, in de juiste hoeveelheid, zo blijkt uit verschillende voedingsrichtlijnen:
- De Belgische voedingsaanbevelingen voor volwassenen (2019).
- Het EAT-Lancet rapport dat op zoek ging naar de ideale voedingsinname om mens en planeet op lange termijn te beschermen.
- WWF LiveWell die de nodige voedingsaanpassingen aankaart om de gemiddelde opwarming van de aarde onder de 2°C te houden tegen 2030.
Elk van deze aanbevelingen en richtlijnen raden de consumptie aan van melk en melkproducten. Dr. Coudijzer concludeert dat melkproducten in de juiste verhouding een plaats verdienen in het duurzame voedingspatroon.
Wil je meer weten over duurzame voeding? Volg dan deze gratis e-learning Duurzame en gezonde voeding.
Hoe zit het met andere alternatieven?
Melk en melkproducten en hun plantaardige alternatieven hebben van nature verschillende voedingswaarden. Plantaardige dranken kunnen zo bewerkt worden dat ze de voedingswaarde van melk benaderen, toch vertonen ze tot nu toe niet hetzelfde effect op de gezondheid. Dit is althans wat blijkt uit de literatuur. De Hoge Gezondheidsraad geeft in haar rapport (p. 54) aan dat er meer onderzoek nodig is wat de gezondheidsvoordelen betreft van plantaardige dranken. Bevindingen uit onderzoek naar effecten van melk en melkproducten op gezondheid kunnen dus niet zomaar worden doorgetrokken naar plantaardige dranken.
Wordt er gekozen voor een voedingspatroon met evenveel voedingsstoffen maar minder zuivel? Het simpelweg vervangen van dierlijke producten door plantaardige voeding leidt niet altijd tot een lagere milieubelastig als je de voedingswaarde meerekent. Om meer inzicht te geven in onder andere de CO2 uitstoot bij een aangepast voedingspatroon is de Optimeal® tool ontwikkeld.
Welke invloed heeft zuivel op het hart?
Gezondheidsautoriteiten adviseren om bij voorkeur te kiezen voor magere of halfvolle melk en zuivelproducten. Dit vanwege het energie en het verzadigd vetgehalte. Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de relatie tussen melk en de gezondheid van hart en bloedvaten genuanceerder lijkt te liggen dan tot voor kort werd gedacht, gaf Ir. Barbara Duquenne aan. Uit recent wetenschappelijk onderzoek komen aanwijzingen dat een normaal gebruik van melk en melkproducten een neutraal effect heeft op de gezondheid van hart en bloedvaten.
Verder onderzoek moet uitmaken welk mechanisme hierachter schuilt maar mogelijks is het gelinkt aan het matrixeffect van zuivel.
Op de hoogte blijven? Blijf of de hoogte van nieuwe webinars en ontvang up-to-date informatie om in de dagelijkse praktijk te gebruiken.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief van het FrieslandCampina Institute.
