Evenwichtig eten en de opwarming van de aarde door onze voedselproductie tot 1,5 graad beperken, zonder extra geld uit te geven: het is een uitdaging van formaat. WWF België deed de test en laat zien dat het perfect mogelijk is om onze voeding op die manier te optimaliseren.
We mogen voeding niet langer beperken tot het voorzien in onze voedingsbehoeften. We moeten ook rekening houden met de impact van onze voedselsystemen op de planeet. Deze systemen zijn vandaag verantwoordelijk voor 21 tot 37% van de broeikasuitstoot en dragen bij aan ontbossing, het verlies aan biodiversiteit en bodemdegradatie. Verschillende rekenmodellen, waaronder het EAT-Lancet-rapport, toonden al aan dat we absoluut moeten evolueren naar een plantaardiger eetpatroon (zonder daarom volledig vegetarisch te zijn). In een nieuw rapport focust WWF ook op de Belgische context. Het laat zien hoe we onze voeding kunnen optimaliseren om te voldoen aan de voedingsaanbevelingen van de HGR en tegelijkertijd de opwarming van de aarde door onze voedselproductie tot 1,5 graad te beperken tegen 2030.
Lees ook: Richtlijnen om de wereld te kunnen voeden in 2050
Minder vlees is het duurzaamst
De test werd uitgevoerd met behulp van het programma Optimeal® voor een gezin van twee volwassenen, een tiener en een kind. De ecologische voetafdruk van een optimaal samengesteld bord blijkt meer dan de helft kleiner en zakt van 16,7 naar 8,0 kg CO2-equivalenten per dag voor het gezin van vier. Zoals te verwachten viel, moeten we voor een optimaal eetpatroon:
- meer plantaardige producten eten: fruit, groenten, peulvruchten, plantaardige zuivelvervangers, oliehoudende zaden en graanproducten;
- onze huidige consumptie van vlees en vleesproducten flink terugschroeven: wel vijf keer minder.
- 53% minder zuivel eten en vervangen door plantaardige alternatieven.
Let op: de studie maakt geen onderscheid tussen al dan niet met calcium verrijkte plantaardige alternatieven en lijkt ook geen rekening te houden met het feit dat in België een groot aantal koeien hoofdzakelijk met gras wordt gevoerd – een duurzamer model dan wanneer je sojabonen moet invoeren (zeker als het om ggo’s gaat!).
Lees ook: Voedingspiramide 2020: evenwichtiger en duurzamer
Eieren, de enige winnaars in het dierenrijk
De enige winnaar in het rijtje van dierlijke producten is het ei. Eieren leveren veel gezonde voedingsstoffen en hebben een relatief lage milieu-impact. De aanbevolen hoeveelheid wordt dan ook vijf keer verhoogd.
Producten met veel vetten, zout en toegevoegde suikers worden teruggeschroefd, wat resulteert in een lagere NOVA-score (mate van bewerking) van de voeding.
Hoe zit het met de kostprijs? Het geoptimaliseerde eetpatroon zal 158 euro per week kosten voor een gezin van vier, tegenover 172 euro nu. Dat verschil kan worden benut om meer ethische en duurzame voedingsmiddelen te kopen (fairtrade, bio enz.). Voor producten zoals fruit, groenten, vlees, zuivel, koffie en thee zou het optimaal samengestelde bord ongeveer 30% gecertificeerde producten kunnen bevatten zonder aan de oorspronkelijke kostprijs te sleutelen.
Nu valt alleen nog te bezien in hoeverre we dat eetpatroon ook in de praktijk kunnen brengen – het vergt immers meer tijd en kookvaardigheden – en in welke mate het cultureel en sociaal aanvaardbaar zal blijken…
Lees ook: Ultrabewerkt voedsel is goedkoper