In hoeverre kunnen plantaardige eiwitten dierlijke vervangen zonder dat je een tekort oploopt? Het is niet alleen een kwestie van hoeveelheid, maar ook – en vooral – van diversiteit.
Plantaardige eiwitten zitten in de lift en snoepen steeds meer marktaandeel af van dierlijke eiwitten. Veel gezondheidsprofessionals zien dat als een positieve trend, maar plantaardige eiwitten hebben qua essentiële aminozuren (EAZ) wel een minder gunstig profiel dan dierlijke eiwitten.
De vraag dringt zich dan ook op in hoeverre we bij volwassenen dierlijk door plantaardig kunnen vervangen en tegelijk dezelfde dekking garanderen voor de negen essentiële aminozuren.
Eiwitbehoeften
Om die vraag te beantwoorden deden dr. François Mariotti (Universiteit van Montpellier, SupAgro, Montpellier) en zijn collega’s simulaties op basis van de gegevens van 1678 volwassenen uit de Franse nationale INCA1-enquête en de voedingswaardetabellen van CIQUAL 2016, die ze waar nodig aanvulden met andere gegevens.
Ze simuleerden het progressief vervangen van dierlijke eiwitten door diverse combinaties van plantaardige eiwitbronnen. Een aantal van die bronnen zat al in het Franse eetpatroon – vooral granen – maar ze introduceerden ook peulvruchten, noten en zaden en bestudeerden de effecten daarvan.
Uit de resultaten, die werden gepubliceerd in het tijdschrift Nutrients, blijkt dat alle modellen met maximaal 50% plantaardige eiwitten beantwoordden aan de totale behoeften aan eiwitten en EAZ. Modellen met meer dan 50% plantaardige eiwitten waren niet afgestemd op de behoeften, wat in de eerste plaats te maken had met de hoeveelheid eiwitten, niet met hun kwaliteit.
Rol van peulvruchten, noten en zaden
Problemen door de kwaliteit van de eiwitten duiken pas op vanaf een plantaardig eiwitaandeel van 70% van de totale eiwitinname. Een eerste beperkende factor is lysine. Let op: het gaat nog steeds om plantaardige eiwitten die al deel uitmaken van de voeding van de Fransen. Als de onderzoekers de bronnen van plantaardige eiwitten diversifiëren door peulvruchten, noten en zaden te introduceren, bleek de eiwitinname namelijk wel correct, zelfs bij hogere percentages aan plantaardige eiwitten.
Deze studie laat goed zien dat het niet volstaat om méér te eten dan wat je al eet, en dan voornamelijk graanproducten, om te voldoen aan je eiwitbehoeften in een meer plantaardige context. Het is ook belangrijk om je inname aan plantaardige eiwitten te diversifiëren met peulvruchten, noten en zaden.
